بیماری کوکسیدیوز در گربه چیست؟ ۵ سوال و جواب

بیماری کوکسیدیوز در گربه ها چیست؟ 

دکتر کاترین دنچ (DR.Kathryn Dench)، متخصص حیوانات در موسسه Paw Origins که دکترای تخصصی و مدرک دامپزشکی دارد، می‌گوید:‌‌‌ “کوکسیدیوز یا همان عفونت‌های ناشی از کوکسیدیا در گربه‌ها، بیماری نسبتاً شایعی است. بر اساس تجربه بالینی من، تقریباً در ۱۰ تا ۲۰ درصد نمونه‌های مدفوع گربه‌ها، کوکسیدیا مشاهده می‌شود.”

یک نوع انگل به نام کوکسیدیا وجود دارد که یک گونه آن، توکسوپلاسما گوندی (Toxoplasma gondii) به دلیل قابلیت سرایت به انسان بسیار شناخته شده است. این انگل باعث بیماری توکسوپلاسموز (toxoplasmosis) می‌شود. اما برخی دیگر از گونه‌های کوکسیدیا فقط گربه‌ها را مبتلا می‌کنند.

گربه‌های بالغ و سالم همیشه علائمی از عفونت نشان نمی‌دهند و ممکن است بدون درمان بهبود پیدا کنند. اما اگر گربه شما علائمی داشته باشد، به مراقبت پزشکی نیاز پیدا خواهد کرد.

علائم کوکسیدیوز گربه و وجود کوکسیدیا در گربه ها

عفونت‌های کوکسیدیایی می‌توانند علائم مختلفی داشته باشند. در صورت ابتلا به این بیماری، ممکن است علائم زیر را در گربه خود مشاهده کنید:

• اسهال که ممکن است آبکی باشد یا حاوی خون و مخاط باشد.
• استفراغ
• کم آبی بدن
• کاهش وزن
• بی اشتهایی
• بی حالی
• درد شکم

عفونت‌های کوکسیدیایی می‌توانند در هر نژادی از گربه ها رخ دهند؛ اما به گفته دکتر بلوتینگر (Dr. Alex Blutinger) مدیر مرکز  Veterinary Emergency Group in Greenwich بیشتر در موارد زیر دیده می‌شود:

• بچه گربه‌ها: سیستم ایمنی بدن بچه گربه‌ها به دلیل نابالغ بودن، آن‌ها را در برابر عفونت‌ها آسیب‌پذیرتر می‌کند. بچه گربه‌ها ممکن است از طریق تماس با مدفوع گربه مادر آلوده، به این بیماری مبتلا شوند.
• گربه‌های مسن: گربه‌های مسن ممکن است به دلیل مشکلات پزشکی یا مصرف برخی داروها، سیستم ایمنی ضعیف‌تری داشته باشند.
• گربه‌های خیابانی: گربه‌هایی که در فضای باز زندگی می‌کنند، احتمال بیشتری برای تماس با محیط‌های آلوده یا حیات وحش آلوده دارند.
• گربه‌های نگهداری شده در مکان‌های شلوغ: گربه‌هایی که در پناهگاه‌ها، پانسیون‌ها و خانه‌هایی که با چندین گربه نگهداری می‌شوند، بیشتر در معرض ابتلا به کوکسيديا و سایر انگل‌ها قرار دارند.

روش های درمان کوکسیدیوز در گربه ها

بعد از تشخیص کوکسیدیوز گربه، درمان عفونت‌های کوکسیدیایی نسبتا راحت است. ما در سیوان پت به صاحبان حیوانات خانگی توصیه می‌کنیم که در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده در بالا با دامپزشک گربه خود مشورت های لازم را بکنند.

درمان اصلی برای کوکسيديا شامل موارد زیر است:

1. داروهای ضد تک‌یاخته‌ای همانند سولفادی‌متوکسین (sulfadimethoxine) با نام تجاری Albon یا پونازوريل (ponazuril)
2. مراقبت‌های حمایتی برای اطمینان از هیدراته بودن بدن گربه (داشتن آب کافی در سلول‌ها و بافت‌ها) و تغذیه مناسب گربه شما

درمان‌های خانگی بیماری کوکسیدیوز در گربه ها

اگر نگران هستید که گربه شما دچار انگل کوکسیدیا شده باشد، مراجعه فوری به دامپزشک بسیار مهم است.

ما چند روز پیش این بحث را با یکی از شناخته شده ترین دامپزشکان ایرانی مطرح کردیم و او در اینباره توضیح داد: «برای درمان کوکسیدیوز گربه، استفاده از روش‌های خانگی توصیه نمی‌شود. مراقبت‌های حرفه‌ای دامپزشکی لازم است، زیرا عفونت‌های شدید می‌توانند منجر به کم آبی شدید بدن گربه و کمبود مواد مغذی شوند.»

او همچنین به این موضوع نیز اشاره کرد که اکثر موارد ابتلا به کوکسيديا، اورژانسی نیستند! اما اگر گربه شما دچار موارد زیر باشد، نیاز به مراقبت فوری دامپزشکی دارد:

• کم آبی شدید بدن و بی حالی
• استفراغ مداوم (عدم توانایی در نگه داشتن غذا یا آب)
• نشان دادن علائم درد شدید یا ناراحتی

البته برخی از گربه‌ها ممکن است در صورت ابتلا به کوکسيديا هیچ علائمی نداشته باشند و بدون درمان بهبود پیدا کنند. با این حال، ممکن است دچار کمی ‌ناآرامی شوند. اگر هر گونه علائم غیرعادی را مشاهده کردید یا نگرانی در مورد سلامتی گربه خود دارید، دامپزشک شما می‌تواند راهنمایی‌های بیشتری را ارائه دهد.

آیا انگل کوکسیدیا به انسان یا سایر حیوانات خانگی منتقل می شود؟

در حالی که اکثر گونه‌های کوکسیدیا فقط یک میزبان خاص را آلوده می‌کنند، برخی از انواع این انگل قادر به آلوده کردن چندین میزبان مختلف هستند.

بیماری کوکسیدیوز توسط انگل‌های تک یاخته‌ای به نام کوکسیدیا ایجاد می‌شود. این انگل‌ها می‌توانند گربه‌ها و انسان‌ها را آلوده کنند. دو گونه رایج کوکسیدیا که فقط گربه‌ها را بیمار می‌کنند، ایزوسپورا فیلیس (Isospora felis) و ایزوسپورا ریولتا (Isospora rivolta) نام دارند. دو گونه دیگر، توکسوپلاسمای گوندی (Toxoplasma gondii) و کریپتوسپوریدیوم پاروم (ryptosporidium parvum)، می‌توانند هم انسان و هم گربه‌ها را آلوده کنند.

توکسوپلاسمای گوندی، که می‌تواند از طریق خوردن گوشت آلوده یا تماس با مدفوع گربه آلوده منتقل شود، برای زنان باردار بسیار خطرناک است! کریپتوسپوریدیوم پاروم نیز می‌تواند برای افراد با سیستم ایمنی ضعیف خطرناک باشد.

برای جلوگیری از گسترش بیماری کوکسیدیوز به سایر حیوانات خانگی یا انسان ها، موارد زیر را توصیه می‌کنیم:

• جداسازی گربه‌های آلوده: گربه‌های بیمار باید از سایر حیوانات و انسان ها جدا شوند.
• نگهداری گربه‌های آلوده در مکانی مجزا: این مکان باید به راحتی قابل تمیز کردن باشد.
• ضدعفونی مرتب محل نگهداری: محل نگهداری گربه‌های بیمار باید به طور مرتب ضدعفونی شود.

دامپزشک شما می‌تواند با آزمایش مدفوع یا خون گربه، زمان بهبودی عفونت را تعیین کند. با اینکه ابتلای انسان به کوکسيديای گربه نادر است ولی رعایت بهداشت هنگام مراقبت از گربه‌های بیمار اهمیت دارد. توصیه می‌کنیم بعد از دست زدن به گربه، ظرف خاک آن‌ها یا هر چیز دیگری که با آن تماس داشته‌اند، دست‌های خود را بشویید. همچنین محل زندگی گربه و ظرف خاک گربه را به طور مرتب تمیز و ضدعفونی کنید.

پیشگیری از کوکسیدیوز در گربه و سایر حیوانات خانگی

برای محافظت از گربه شما در برابر انگلی به نام کوکسيديا نکات زیر را توصیه می‌کنیم؛ البته قبل از خواندن موارد زیر، باید بدانید که تهیه‌ بیمه حیوانات خانگی و تمدید به موقع آن می‌تواند به پوشش هزینه‌های درمان احتمالی کوکسیدیای گربه شما کمک کند.

• تمیز نگه داشتن محیط زندگی گربه
• تمیز کردن مرتب ظرف خاک گربه و محل زندگی
• جلوگیری از شکار موش و پرنده توسط گربه، چون ممکن است آلوده باشند.
• معاینات منظم دامپزشکی به همراه آزمایش مدفوع برای تشخیص و درمان هرگونه عفونت
• قرنطینه کردن گربه‌های جدید تا تایید سلامت آن‌ها توسط دامپزشک
• جلوگیری از زندگی گربه در محیط‌های شلوغ و پرجمعیت

نظر شما چیست؟

کوکسیدیا نامی که لرزه بر اندام صاحبان گربه می‌اندازد. این بیماری انگلی شایع، می‌تواند لحظات ناخوشایندی را برای گربه دلبندتان رقم بزند. اسهال، بی‌حالی و کم‌اشتهایی، تنها بخشی از ناخوشی‌های ناشی از این بیماری هستند.

اما جای نگرانی نیست! با پیشگیری می‌توانید گربه خود را از این بیماری در امان نگه دارید. سیوان پت همواره در کنار شما دوستدارن حیوانات است و در این مقاله، راهکارهای پیشگیرانه را برایتان گردآوری کرده است تا با خیالی آسوده، از سلامت گربه خود مطمئن شوید.

خبر خوب این است که کوکسیدیا با آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند سولفامتوکسازول (Sulfamethoxazole) به راحتی قابل درمان است. با این حال، پیشگیری از ابتلا به این بیماری از طریق رعایت بهداشت محیط زندگی گربه، استفاده از ظروف غذا و آب تمیز و جمع‌آوری مرتب مدفوع او، بهترین راه حل است.

در صورت مشاهده هرگونه علائمی در گربه‌تان، فوراً او را به دامپزشک ببرید تا از ابتلا به کوکسیدیا و سایر بیماری‌ها اطمینان حاصل کنید و در صورت نیاز، درمان مناسب را شروع کنید.

آیا تجربه ای در مواجهه با این بیماری در گربه خود دارید؟ چه راهکارهایی برای درمان آن به کار برده اید؟ اشتراک گذاشتن تجربیات و نظرات شما در بخش کامنت ها، می‌تواند به سایر صاحبان گربه در پیشگیری و درمان این بیماری یاری رساند. ما در کنار هم می‌توانیم از سلامت این موجودات دوست‌داشتنی محافظت کنیم.

سوالات متداول

هنگام مبتلای گربه به بیماری کوکسیدیوز باید چه کنیم؟

اگر متوجه هر یک از علائم کوکسیدیوز در گربه خود شدید، مهم است که او را در اسرع وقت نزد دامپزشک ببرید. دامپزشک می‌تواند با انجام آزمایش مدفوع، گربه شما را برای کوکسیدیوز آزمایش کند و در صورت ابتلا، درمان مناسب را تجویز کند.

آیا می توانم از داروهای انسانی برای درمان کوکسیدیوز در گربه ام استفاده کنم؟

خیر، به هیچ وجه! داروهای انسانی می توانند برای گربه ها سمی و خطرناک باشند و هرگز نباید بدون تجویز دامپزشک به آنها داده شوند. درمان مناسب کوکسیدیوز در گربه ها شامل داروهای ضد انگلی مخصوص گربه ها است که توسط دامپزشک تجویز می شود.

آیا من در معرض خطر ابتلا به کوکسیدیوز از گربه ام هستم؟

در حالی که انتقال کوکسیدیوز از گربه به انسان نادر است، افراد با سیستم ایمنی ضعیف، زنان باردار و کودکان خردسال بیشتر در معرض خطر هستند. 

برای کاهش خطر ابتلا، بهداشت را به طور کامل رعایت کنید، از تماس با مدفوع گربه خودداری کنید و جعبه خاک را به طور مرتب تمیز کنید.

اگر گربه ام را به تازگی به خانه آورده ام، چه اقداماتی باید برای جلوگیری از کوکسیدیوز انجام دهم؟

برای احتیاط، گربه جدید خود را برای معاینه و آزمایش کوکسیدیوز به دامپزشک ببرید. همچنین، قرنطینه کردن گربه جدید به مدت دو هفته در یک منطقه جداگانه می تواند به جلوگیری از انتشار احتمالی عفونت به سایر گربه های شما کمک کند.

سریع ترین درمان خانگی برای بیماری کوکسیدیوز در گربه ها چیست؟

کوکسی فیت ال (Cocciphyt L) یک داروی گیاهی است که می تواند برای درمان کوکسیدیوز در سگ و گربه ها استفاده شود. این دارو حاوی عصاره جفت بلوط، سیر و آرتمیزیا آنوا است که به طور سنتی برای درمان انگل ها و مشکلات گوارشی استفاده می شوند. در واقع کوکسی فیت ال یک گزینه درمانی مکمل در کنار داروهای تجویز شده توسط دامپزشک است که به تنهایی برای درمان این بیماری کافی نیست.