علائم عفونت لثه در گربه ها (علل + روش های درمان)

آناتومی دهان گربه

دهان گربه فضایی است که بین لب‌ ها و گلو قرار گرفته و شامل بخش‌ هایی مانند دندان‌ ها، زبان، سقف دهان (کام)، فک و لثه‌ ها است. لثه‌ ها که به رنگ صورتی دیده می‌ شوند، ریشه‌های دندان و استخوان زیرین را می‌ پوشانند. سطح داخلی لثه‌ ها با زبان و سطح خارجی آن‌ ها با لب‌ ها در تماس است.

از آنجایی که لثه‌ ها ریشه دندان‌ ها را احاطه می‌ کنند، بیماری‌ های لثه و دندان اغلب به یکدیگر مرتبط هستند و سلامت هر یک می‌ تواند بر دیگری تأثیر بگذارد.

بیماری لثه در گربه ها چیست؟

بیماری لثه به هر گونه مشکل یا ناهنجاری در لثه‌ ها اطلاق می‌ شود. این بیماری معمولاً شامل التهاب، عفونت یا در برخی موارد، سرطان است.

بیماری لثه در گربه‌ها بسیار رایج است و تا ۹۰ درصد گربه‌های بالای ۴ سال ممکن است به آن مبتلا شوند. علائم این بیماری بسته به علت آن متفاوت است، اما درمان‌ها معمولاً مشابه هستند. یکی از علل اصلی بیماری لثه می‌تواند به بروز مشکلات دیگر در دندان‌ها یا لثه‌ها منجر شود، بنابراین تشخیص و درمان به موقع از اهمیت زیادی برخوردار است.

علائم عفونت لثه در گربه ها چیست؟

۱- لثه‌های قرمز: یکی از علائم واضح بیماری لثه است و نشان‌دهنده التهاب یا عفونت در لثه‌ها.

۲- تغییر الگوی جویدن: گربه ممکن است به جای جویدن غذا، آن را به‌طور کامل قورت دهد که نشان‌دهنده ناراحتی در دهان است.

۳- جویدن از یک طرف دهان: این می‌تواند نشانه درد یا ناراحتی در لثه‌ها یا دندان‌های یک سمت دهان باشد.

۴- ریختن غذا: مشکلات در جویدن ممکن است باعث افتادن غذا از دهان گربه شود.

۵- کاهش اشتها: درد در دهان می‌تواند باعث کاهش اشتها و در نتیجه کاهش وزن شود.

۶- بوی بد دهان: یکی از نشانه‌های رایج بیماری لثه است که به دلیل تجمع باکتری‌ها ایجاد می‌شود.

۷- افزایش صدا: گربه ممکن است به دلیل درد یا ناراحتی بیشتر میو کند یا صدای نارضایتی از خود بروز دهد.

۸- پنهان شدن: گربه‌ها در هنگام احساس درد یا ناراحتی، ممکن است به مکان‌های تاریک و خلوت پناه ببرند.

۹- وجود تارتار بر روی دندان‌ها: تارتار می‌تواند باعث التهاب و عفونت لثه‌ها شود.

۱۰- خونریزی از دهان: خونریزی یکی از علائم جدی‌تر بیماری لثه است که نیاز به بررسی فوری دامپزشکی دارد.

۱۱- آبریزش دهان: افزایش ترشح بزاق می‌تواند نشان‌دهنده التهاب یا عفونت لثه‌ها باشد.

۱۲- ورم اطراف فک: در مراحل پیشرفته بیماری، ممکن است ورم در اطراف فک دیده شود که نیاز به درمان فوری دارد.

یکی از دلایل کمتر شناخته شده بیماری لثه در گربه‌ها، تومورها هستند که می‌توانند به صورت توده‌هایی داخل دهان نیز ظاهر شوند.

اگرچه بیماری لثه معمولاً دردناک است، به‌خصوص در موارد شدید، گربه‌ها ممکن است درد را برای مدت طولانی پنهان کنند و این بیماری معمولاً باید بسیار جدی و پیشرفته باشد تا آن‌ها از خوردن دست بردارند.

عواملی که باعث بیماری لثه در گربه ها می شود، چیست؟

بیماری لثه در گربه ها دلایل مختلفی داشته باشد. برخی از مهمترین دلایل این بیماری عبارتند از:

۱- گینگویت (Gingivitis)

گینگویت یا التهاب لثه به شکل قرمزی و التهاب در امتداد دندان‌های گربه ظاهر می‌شود. این التهاب ممکن است به‌طور موضعی یا در کل دهان دیده شود و گاهی با درد همراه باشد، اما در برخی موارد بدون درد است و ممکن است با علائم یا بیماری‌های دیگر همراه نباشد.

گربه‌ها نیز مانند انسان‌ها، پلاک دندان تشکیل می‌دهند. در ابتدا، این پلاک شامل باکتری‌های مفیدی است که روی مینای دندان قرار دارند و مشکلی ایجاد نمی‌کنند. اما اگر این پلاک بیش از حد رشد کند و به لبه‌های لثه برسد یا اگر باکتری‌های مضر جایگزین باکتری‌های مفید شوند، سیستم ایمنی گربه واکنش نشان می‌دهد. این واکنش به صورت التهاب لثه یا گینگویت بروز می‌کند و با بافت‌های قرمز و ملتهب مشخص می‌شود.

در صورت عدم درمان، گینگویت می‌تواند به پریودنتیت پیشرفت کند، که در آن نه تنها لثه بلکه دندان و ریشه آن نیز آسیب می‌بینند و در موارد شدید، ممکن است ریشه دندان از بین برود.

تارتار یا جرم دندان نیز نتیجه معدنی‌شدن پلاک است. بهترین راه برای پیشگیری از تشکیل تارتار، مسواک زدن منظم دندان‌های گربه است. مسواک زدن نه تنها از تشکیل پلاک جلوگیری می‌کند، بلکه در مواردی که گینگویت شدید نیست، می‌تواند به عنوان یک درمان مؤثر عمل کند.

۲- خراب شدن دندان

فروپاشی دندان عمدتاً مشکلی برای گربه‌ها است. اساس این بیماری در واقع از دندان شروع می‌شود، جایی که سیستم ایمنی گربه به دندان حمله کرده و لایه‌ها و بخش‌های دندان را می‌خورد. انواع مختلف فروپاشی بر اساس محل شروع این فرآیند تعریف می‌شوند. این بیماری دندانی تقریباً همیشه باعث التهاب در خط لثه می‌شود که بسیار مهم است.

زیرا بدون رادیوگرافی دندان، لثه‌های قرمز مشخص یک دندان آسیب‌دیده معمولاً اولین نشانه برای دامپزشک (یا صاحب) است که ممکن است یک ضایعه فروپاشی در دندان آن گربه وجود داشته باشد.

علت دقیق این مشکل مشخص نیست، اما می‌دانیم که جذب دندان در گربه‌های خانگی بسیار بیشتر از گربه‌های وحشی است. رادیوگرافی دندان، روشی است که پزشکان با آن تشخیص را تأیید می‌کنند و معمولاً درمان، کشیدن دندان آسیب دیده است. این کار باعث می‌شود که لثه‌های مجاور بهبود یابند و التهاب از بین برود، در نتیجه دهان گربه بسیار راحت‌تر خواهد بود.

۳- التهاب شدید (Gingivostomatitis)

استوماتیت، نوعی گینگویت نادر و بسیار شدید، زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی گربه به پلاک و باکتری‌های روی دندان‌ها واکنش بیش از حد نشان می‌دهد. این بیماری با گسترش التهاب در کل دهان همراه است، به طوری که ریشه‌ها و دندان‌ها شروع به پوسیدگی می‌کنند و زخم‌هایی در دهان، از جمله زیر زبان، به وجود می‌آیند. علائم این بیماری شامل آبریزش شدید از دهان، خونریزی، و بوی بسیار نامطبوع دهان است.

تشخیص استوماتیت اغلب به سادگی و با مشاهده دهان گربه امکان‌پذیر است، زیرا علائم آن بسیار واضح و مشخص هستند. در برخی موارد، بیوپسی نیز می‌تواند به تأیید تشخیص کمک کند.

یکی از موارد نادر که در آن مسواک زدن دندان‌های گربه توصیه نمی‌شود، زمانی است که گربه دچار استوماتیت است. به دلیل شدت درد و التهاب، مسواک زدن می‌تواند وضعیت را بدتر کند و درد را افزایش دهد.

برای درمان استوماتیت، اغلب گربه‌ها نیاز دارند که اکثر یا تمام دندان‌هایشان کشیده شود. با حذف دندان‌ها، پلاکی برای تحریک سیستم ایمنی باقی نمی‌ماند، بنابراین دهان بهبود یافته و در بیشتر موارد، درد از بین می‌رود.

علت دقیق استوماتیت هنوز به طور قطعی مشخص نشده است. گرچه ممکن است ارتباطاتی بین استوماتیت و عواملی مانند ژنتیک، رژیم غذایی و بیماری‌هایی نظیر FIV وجود داشته باشد، اما هنوز نمی‌توان با اطمینان کامل در این زمینه صحبت کرد.

۴- سرطان های دهانی

شایع‌ترین نوع سرطان دهانی در گربه‌ها، کارسینوم سلول‌های سنگفرشی است که حدود ۷۵ درصد از موارد سرطان‌های دهانی را در گربه‌ها تشکیل می‌دهد. هرچند این سرطان به اندازه بیماری‌های دیگر لثه، مانند ژنژیویت، شایع نیست، اما سرطان دهان به عنوان چهارمین نوع شایع سرطان در گربه‌ها شناخته می‌شود.

علائم این نوع سرطان می‌تواند متفاوت باشد و شامل بوی بد دهان، لثه‌های قرمز یا توده‌های قابل مشاهده است. همچنین، مشکلاتی مانند مشکل در بلع و کاهش وزن که معمولاً در سرطان‌های دهانی دیده می‌شود، می‌تواند نشانه‌ای از وجود این بیماری باشد، به‌ویژه در مقایسه با سایر بیماری‌های لثه مانند استوماتیت شدید.

متأسفانه، تومورهای دهانی در گربه‌ها اغلب در مراحل پیشرفته تشخیص داده می‌شوند، که امکان درمان را محدود می‌کند. در برخی موارد، برداشتن جراحی تومور ممکن است ممکن باشد، اما این فقط در صورتی است که تومور کوچک یا جدا از بافت‌های حیاتی باشد.

در بیشتر موارد، درمان شامل برداشتن کامل فک یا مداخلات تهاجمی دیگر است که معمولاً به نفع گربه نیست یا امکان‌پذیر نمی‌باشد. به همین دلیل، تشخیص زودهنگام و پیگیری علائم مرتبط با سرطان دهان اهمیت بسیاری دارد.

تشخیص بیماری لثه در گربه چگونه است؟

بیماری لثه در گربه‌ها معمولاً از طریق معاینه کامل دهان توسط دامپزشک تشخیص داده می‌شود. در برخی موارد، دامپزشک ممکن است از رادیوگرافی دندان‌ها برای بررسی دقیق‌تر وضعیت لثه‌ها و دندان‌ها استفاده کند.

همچنین، برای تأیید نوع بیماری لثه، گاهی اوقات نیاز به نمونه‌برداری از لثه‌ها نیز وجود دارد تا به کمک آن بتوان بیماری را دقیق‌تر تشخیص داد و درمان مناسب را آغاز کرد.

درمان بیماری لثه در گربه چگونه است؟

درمان بیماری‌های لثه در گربه‌ها به نوع خاص بیماری بستگی دارد. برداشتن پلاک از طریق تمیز کردن حرفه‌ای دندان‌ها و مسواک زدن روزانه معمولاً بخشی از روش‌های درمانی رایج است.

در مواردی که دندان‌ها شدیداً آسیب دیده‌اند و قابل نجات نیستند، ممکن است نیاز به برداشتن دندان‌های بیمار باشد. برای بیماری‌های شدیدتر مانند استوماتیت، ممکن است کشیدن کامل دندان‌ها ضروری باشد تا درد و التهاب از بین برود.

در برخی از موارد جدی مانند کارسینوم سلول‌های سنگفرشی، متأسفانه ممکن است گزینه درمان مؤثری وجود نداشته باشد و درمان تهاجمی نیز به نفع گربه نباشد.

پس از معاینه دامپزشک و تشخیص دقیق، برنامه‌ای جامع برای بهبود سلامت دهان و دندان گربه شما تنظیم خواهد شد. این برنامه شامل درمان هرگونه مشکل موجود در دهان گربه شما خواهد بود.

چگونه از گربه مبتلا به بیماری لثه مراقبت کنیم؟

گربه‌هایی که به بیماری لثه مبتلا هستند، معمولاً با تغییر رژیم غذایی خود به غذای مرطوب راحت‌تر تغذیه می‌شوند، زیرا این غذاها نرم‌تر هستند و بلع آن‌ها آسان‌تر است.

در صورتی که گربه تمایلی به خوردن غذای مرطوب نداشته باشد، می‌توان غذای خشک را خیساند تا بافت آن نرم‌تر شود. هرچند، باید توجه داشت که گربه‌ها به بافت غذا حساس هستند و ممکن است این تغییرات را نپذیرند. در چنین شرایطی، انتخاب نوع غذایی که گربه به آن تمایل بیشتری دارد، اهمیت زیادی دارد.

در بیشتر موارد بیماری لثه، آنتی‌بیوتیک‌ها معمولاً توصیه نمی‌شوند زیرا اثربخشی آن‌ها کمتر از حد انتظار است. با این حال، برای گربه‌هایی که به دلیل درد شدید نمی‌توانند غذای خشک مصرف کنند و به تغییر رژیم غذایی، داروهای مسکن یا آنتی‌بیوتیک‌ها پاسخ نمی‌دهند، دامپزشک ممکن است برای کنترل موقت این داروها را تجویز کند.

مصرف این داروها باید دقیقاً مطابق با دستورات دامپزشک انجام شود. برخی از داروهای مسکن ممکن است برای کلیه‌های گربه مضر باشند و آنتی‌بیوتیک‌ها نیز نباید زودتر از زمان تعیین‌شده قطع شوند، زیرا این کار خطر مقاومت به آنتی‌بیوتیک را افزایش می‌دهد و درمان عفونت‌ها را دشوارتر می‌کند.

بسیاری از گربه‌هایی که دچار بیماری لثه هستند، از مسواک زدن دندان‌های خود نیز بهره‌مند خواهند شد، به شرطی که این کار برایشان خیلی دردناک نباشد.

چگونه می توان از بیماری لثه در گربه ها جلوگیری کرد؟

مسواک زدن منظم، به‌ویژه به صورت روزانه، از بروز بیشتر موارد بیماری لثه در گربه‌ها جلوگیری می‌کند. هرچند ممکن است گربه‌ها در ابتدا تمایلی به همکاری نداشته باشند، اما با روش‌های مناسب و صبر می‌توان این عادت را در آن‌ها ایجاد کرد.

مراحل مسواک زدن: از یک مسواک کوچک و خمیر دندان مخصوص گربه استفاده کنید، زیرا خمیر دندان انسان برای گربه‌ها سمی است. با صبر و به تدریج، مراحل مسواک زدن را به گربه معرفی کنید.

جایزه دادن: برای هر مرحله‌ای که گربه همکاری می‌کند (مانند لمس سر، بلند کردن لب‌ها، بوییدن یا لیسیدن خمیر دندان، و مالش دندان‌ها با انگشت یا مسواک)، به او جایزه دهید. این کار به تدریج گربه را به مسواک زدن کامل عادت می‌دهد.

هنگام مسواک زدن: تنها قسمت بیرونی دندان‌ها را مسواک بزنید، زیرا قسمت داخلی معمولاً نیازی به مسواک زدن ندارد. اگر در مورد نحوه صحیح انجام این کار سوالی دارید، بهتر است از دامپزشک خود مشورت بگیرید.

نظر شما چیست؟

بیماری لثه یکی از مشکلات شایع اما قابل پیشگیری در گربه‌ها است که با مراقبت منظم و ساده مانند مسواک زدن روزانه می‌توان از آن جلوگیری کرد.

تشخیص زودهنگام و اقدامات پیشگیرانه می‌تواند به حفظ سلامت دهان و دندان گربه کمک کرده و از درد و مشکلات جدی‌تری مانند عفونت و از دست دادن دندان‌ها جلوگیری کند. با اندکی صبر و توجه به نیازهای بهداشتی گربه، می‌توان از بسیاری از مشکلات دهانی جلوگیری کرد و کیفیت زندگی گربه خود را بهبود بخشید.

آیا شما این بیماری را در گربه تان دید اید؟ از چه روش درمانی برای بیماری لثه گربه تان استفاده میکنید؟ منتظر نظرات شما هستیم!

سوالات متداول

گربه مبتلا به بیماری لثه تا چه مدت می‌تواند زندگی کند؟

گربه‌ها اغلب سال‌ها بدون تشخیص، به طور مزمن با این بیماری زندگی می‌کنند. اما اگر زود درمان نشود، می‌تواند باعث از دست دادن دندان‌ها، کاهش وزن، بیماری یا نارسایی اندام‌ها به دلیل گسترش باکتری‌ها و در نهایت کوتاه‌تر شدن طول عمر آن‌ها شود.

آیا گربه‌ها قادر به بهبودی از بیماری لثه هستند؟

بله، گربه‌ها می‌توانند از بیماری لثه بهبود یابند. این بستگی به نوع بیماری لثه آن‌ها دارد، اما اغلب، بله، می‌توانند بهبود یابند. ژنژیویت ساده را می‌توان با تمیز کردن دندان‌ها و رعایت بهداشت دهان و دندان در خانه کاملاً برعکس کرد.

آیا عفونت لثه در گربه ها دردناک است؟

گربه ها به طور طبیعی درد خود را پنهان می کنند، بنابراین ممکن است به نظر نرسد گربه ای با بیماری لثه درد دارد. آنها معمولاً همچنان غذا می خورند و می نوشند و ممکن است تا زمانی که دامپزشک به دندان های آنها نگاه نکند، متوجه وجود مشکل نشوید، اما ما می دانیم که آنها همچنان درد دندان را احساس می کنند حتی اگر علائم خارجی آن را نشان ندهند