معرفی نژاد گربه اسفینکس یا ابوالهولی؛ انواع و خصوصیات + تصاویر

تاریخچه به وجود اومدن نژاد گربه اسفینکس بی مو

نژاد گربه اسفینکس در سال ۱۹۶۶ در تورنتو، کانادا پدید آمد. در آن زمان، یک گربه خانگی معمولی به طور طبیعی یک بچه گربه بی مو به دنیا آورد که Prune نام گرفت. این بچه گربه حاصل یک جهش ژنتیکی طبیعی بود که منجر به از بین رفتن موهای بدنش شد. پرورش دهندگان از این جهش غیرمعمول الهام گرفتند و با برنامه ریزی هدفمند، سعی کردند این ویژگی را به نسل های بعدی منتقل کنند.

در دهه ۱۹۷۰، Prune و سایر گربه های بی مویی که بعدها یافت شدند، با نژادهایی مانند دِوون رکس (Devon Rex) جفت گیری داده شدند تا سلامت و تنوع ژنتیکی آن ها بهبود یابد. این ترکیب نه تنها ویژگی بی مو بودن را تقویت کرد، بلکه منجر به خلق یک نژاد مستقل و منحصر به فرد شد که امروزه آن را به عنوان اسفینکس می شناسیم.

1. دهه ۱۹۶۰: اولین گربه بی مو به طور طبیعی در کانادا متولد شد.
2. دهه ۱۹۷۰: پرورش دهندگان شروع به ترکیب این گربه ها با نژادهای دیگر برای بهبود سلامت آن ها کردند.
3. دهه ۱۹۸۰: گربه های اسفینکس شروع به دریافت پذیرش در انجمن های بین المللی کردند.
4. دهه ۲۰۰۰: این نژاد به عنوان یک گربه رسمی در انجمن هایی مانند TICA (انجمن بین المللی گربه ها) و CFA (انجمن دوستداران گربه) به رسمیت شناخته شد.

اگرچه نام اسفینکس یادآور مصر باستان است، اما این نژاد هیچ ارتباطی با مصر ندارد. نام آن تنها به دلیل شباهت چهره و حالت چشمان این گربه به مجسمه ابوالهول در مصر انتخاب شده است. امروزه گربه های اسفینکس به عنوان یکی از محبوب ترین نژادهای گربه در سراسر جهان شناخته می شوند و در میان علاقه مندان به حیوانات خانگی طرفداران بسیاری دارند.

مشخصات ظاهری گربه اسفینکس یا گربه بی‌ مو کانادایی

گربه اسفینکس (ابوالهولی) به دلیل ظاهر خاص و منحصربه فردش به راحتی قابل شناسایی است. مشخصه بارز این نژاد، نبود مو است، اما برخلاف تصور، پوست آن ها با یک لایه بسیار نازک از کرک های مخملی پوشیده شده که هنگام لمس، حس لطیفی ایجاد می کند. این گربه ها بدنی عضلانی و چروک دار دارند که در قسمت های سر، گردن، پاها و دم، چروک های بیشتری دیده می شود.

سر گربه های اسفینکس مثلثی شکل است و دارای گونه های برجسته و چشم هایی درشت و نافذ هستند که به آن ها ظاهری با وقار و خاص می دهد. گوش های این نژاد بزرگ، نوک تیز و بدون مو هستند که باعث می شود ظاهری شبیه به خفاش داشته باشند. بینی آن ها بلند و مستقیم است که در ترکیب با سایر ویژگی های صورت، جذابیت خاصی به چهره شان می بخشد.

بدن این گربه ها معمولاً اندامی کشیده و عضلانی دارد و استخوان بندی آن ها ظریف اما مقاوم است. دم آن ها بلند، باریک و شلاقی شکل است که ممکن است در انتهای آن مقدار کمی مو دیده شود. پاهای آن ها بلند و باریک است و کف پاهایشان دارای پدهای ضخیم تر از سایر نژادهای گربه می باشد که هنگام راه رفتن، حالتی مانند راه رفتن روی بالش ایجاد می کند.

رنگ پوست این گربه ها متنوع است و می تواند شامل رنگ های مختلفی مانند صورتی، کرمی، سفید، مشکی، قهوه ای و حتی الگوهای خال دار، راه راه یا لکه ای باشد. پوست آن ها رنگ مویی را که در حالت عادی باید داشته باشند، منعکس می کند.

از دیگر ویژگی های جالب گربه اسفینکس این است که مژه ندارد و در برخی از آن ها، سبیل نیز وجود ندارد یا بسیار کوتاه است. به دلیل نبود مو، این گربه ها سریع تر از سایر نژادها گرمای بدنشان را از دست می دهند و به محیط های گرم علاقه دارند. علاوه بر این، پوست آن ها چربی طبیعی تولید می کند که معمولاً توسط مو جذب می شود، اما در این نژاد، این چربی روی پوست باقی می ماند و نیاز به حمام منظم دارد.

اسامی دیگر نژاد گربه اسفینکس

۱- اسفینکس کانادایی (Canadian Sphynx)

ویژگی	مشخصات
سال کشف/پرورش	دهه ۱۹۶۰
محل کشف/پرورش	کانادا
ویژگی های ظاهری	بدن بی مو، گوش های بزرگ، چشمان درشت
ویژگی های رفتاری	بسیار اجتماعی و دوست داشتنی
طول عمر (سال)	۱۲-۱۵
بیماری های رایج	مشکلات قلبی (کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک)، بیماری های پوستی

این نژاد اصلی ترین و شناخته شده ترین نوع گربه های بی مو است که در دهه ۱۹۶۰ در کانادا پرورش داده شد. اسفینکس کانادایی دارای بدنی بدون مو، گوش های بزرگ و چشمانی درشت است و به رفتار اجتماعی و دوست داشتنی خود معروف می باشد.

۲- دون اسفینکس (Donskoy Sphynx)

ویژگی	مشخصات
سال کشف/پرورش	دهه ۱۹۸۰
محل کشف/پرورش	روسیه
ویژگی های ظاهری	بدن عضلانی تر، پوست ضخیم تر، بی مویی ژنتیکی غالب
ویژگی های رفتاری	رفتار اجتماعی و فعال
طول عمر (سال)	۱۲-۱۵
بیماری های رایج	مشکلات پوستی، بیماری های دهان و دندان

این نژاد در دهه ۱۹۸۰ در روسیه کشف شد و با اسفینکس کانادایی تفاوت هایی دارد. بی مویی در دون اسفینکس به صورت ژنتیکی غالب است، در حالی که در اسفینکس کانادایی این ویژگی مغلوب می باشد. دون اسفینکس دارای بدنی عضلانی تر و پوست ضخیم تری است.

۳- پیتر بالد (Peterbald)

ویژگی	مشخصات
سال کشف/پرورش	دهه ۱۹۹۰
محل کشف/پرورش	روسیه
ویژگی های ظاهری	بدن ظریف تر و کشیده تر، ممکن است در زمان تولد مو داشته باشد
ویژگی های رفتاری	باهوش، اجتماعی، کنجکاو
طول عمر (سال)	۱۲-۱۶
بیماری های رایج	مشکلات گوارشی، بیماری های پوستی

این نژاد در دهه ۱۹۹۰ در روسیه از ترکیب دون اسفینکس و اورینتال شورت هیر به وجود آمد. پیتر بالدها ممکن است در زمان تولد مو داشته باشند، اما با گذشت زمان موهای آن ها می ریزد. آن ها بدنی ظریف تر و کشیده تر نسبت به اسفینکس کانادایی دارند.

۴- بامبینو (Bambino)

ویژگی	مشخصات
سال کشف/پرورش	نامشخص (جدیدتر)
محل کشف/پرورش	آمریکا
ویژگی های ظاهری	پاهای کوتاه، بدن بی مو، پوست چروکیده
ویژگی های رفتاری	بسیار اجتماعی، بازیگوش
طول عمر (سال)	۹-۱۵
بیماری های رایج	بیماری های استخوانی و مفصلی، مشکلات تنفسی

این نژاد از ترکیب اسفینکس کانادایی و مانچکین به وجود آمده است که نتیجه آن گربه ای با پاهای کوتاه و بدن بی مو است. بامبینوها دارای پوست چروکیده و بی مو هستند و به دلیل پاهای کوتاه خود، ظاهری منحصر به فرد دارند.

۵- الیفن اسفینکس (Elf Sphynx)

ویژگی	مشخصات
سال کشف/پرورش	نامشخص (جدیدتر)
محل کشف/پرورش	آمریکا
ویژگی های ظاهری	گوش های خمیده به بیرون، بدن بی مو
ویژگی های رفتاری	بسیار اجتماعی، پرانرژی
طول عمر (سال)	۱۲-۱۵
بیماری های رایج	مشکلات پوستی، بیماری های کلیوی

این نژاد از ترکیب اسفینکس و آمریکن کرل به وجود آمده است. ویژگی بارز الیفن اسفینکس، گوش های خمیده به سمت بیرون است که به آن ها ظاهری شبیه به الف های افسانه ای می دهد. آن ها نیز مانند سایر اسفینکس ها بی مو و بسیار اجتماعی هستند.

۶- دولف (Dwelf)

ویژگی	مشخصات
سال کشف/پرورش	نامشخص (جدیدتر)
محل کشف/پرورش	آمریکا
ویژگی های ظاهری	گوش های خمیده، پاهای کوتاه، بدن بی مو، پوست چروکیده
ویژگی های رفتاری	فعال، دوست داشتنی، اجتماعی
طول عمر (سال)	۹-۱۲
بیماری های رایج	مشکلات مفصلی، بیماری های پوستی، مشکلات قلبی

این نژاد از ترکیب بامبینو، الیفن اسفینکس و مانچکین به وجود آمده است. دولف ها دارای گوش های خمیده، پاهای کوتاه و بدن بی مو با پوست چروکیده هستند و یکی از نادرترین نژادهای بی مو محسوب می شوند.

این نژادها همگی به نوعی با گربه اسفینکس مرتبط هستند یا از ترکیب آن با نژادهای دیگر به وجود آمده اند و هر کدام ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند.

خلق و خوی نژاد گربه اسفینکس (ابوالهولی)

گربه ابوالهولی (اسفینکس) یکی از نژادهای خاص و منحصر به فرد در دنیای گربه هاست که به دلیل نداشتن مو و ظاهر چروک دارش به راحتی قابل تشخیص است. برخلاف تصور رایج، این گربه ها کاملاً بی مو نیستند، بلکه یک لایه نازک و مخملی از کرک های بسیار ریز روی پوستشان دارند که هنگام لمس، حس لطیفی ایجاد می کند. بدنشان عضلانی و انعطاف پذیر است، گوش های بزرگی دارند و چشم های گرد و درشت آن ها چهره ای نافذ و باابهت به آن ها می بخشد. همچنین دم این نژاد باریک و کشیده است و گاهی در انتهای آن موهای کوتاهی دیده می شود. نبود پوشش مویی باعث شده این گربه ها به سرعت گرمای بدنشان را از دست بدهند، به همین دلیل علاقه زیادی به محیط های گرم دارند و اغلب در آغوش صاحبانشان یا زیر پتو قرار می گیرند.

از نظر خلق و خو، گربه های اسفینکس بسیار اجتماعی، مهربان و بازیگوش هستند. این نژاد برعکس بسیاری از گربه های دیگر، رفتاری مشابه سگ ها دارد و حتی هنگام ورود صاحبش به خانه، او را تا درب ورودی همراهی می کند. آن ها به شدت به انسان ها وابسته اند و علاقه زیادی به نوازش و تماس فیزیکی دارند. همچنین گربه های ابوالهولی پرانرژی و کنجکاو هستند و نیاز دارند که روزانه فعالیت داشته باشند تا انرژی خود را تخلیه کنند. آن ها معمولاً پرحرف و خوش مشرب اند و با صداهای مختلفی سعی می کنند با صاحب خود ارتباط برقرار کنند.

به دلیل نداشتن مو، گربه های اسفینکس نیاز به مراقبت های ویژه ای دارند. پوست آن ها چربی طبیعی تولید می کند، اما چون مویی برای جذب این چربی وجود ندارد، لازم است این گربه ها به طور منظم (حداقل هفته ای یک بار) حمام شوند. گوش هایشان نیز به دلیل نبود مو مستعد جمع شدن چربی و گرد و غبار هستند، بنابراین باید مرتب تمیز شوند. علاوه بر این، به دلیل حساسیت بالای پوست، نباید برای مدت طولانی در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرند، زیرا به راحتی دچار آفتاب سوختگی می شوند. در هوای سرد نیز باید لباس های گرم برای آن ها تهیه شود تا از سرما خوردگی و کاهش دمای بدن جلوگیری شود.

از لحاظ سلامت، این نژاد مستعد برخی مشکلات پوستی، بیماری های قلبی مانند «کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک (HCM)» و همچنین مشکلات تنفسی در سنین پایین است. به همین دلیل، بررسی های منظم دامپزشکی برای این گربه ها ضروری است. همچنین رژیم غذایی آن ها باید شامل غذای باکیفیت و پرانرژی باشد، زیرا نبود مو باعث افزایش نیاز آن ها به کالری برای حفظ دمای بدنشان می شود.

در مجموع، گربه های ابوالهولی علاوه بر ظاهر غیرمعمول، به دلیل شخصیت مهربان، اجتماعی و وفادار خود گزینه ای فوق العاده برای خانواده ها و افرادی هستند که به دنبال یک همراه با محبت و پرجنب وجوش می گردند. با این حال، نگهداری از آن ها به توجه و مراقبت ویژه نیاز دارد، اما در مقابل، محبت و وابستگی زیادی به صاحبان خود نشان می دهند و رابطه ای عمیق و صمیمی با انسان ها برقرار می کنند.

بهترین رژیم غذایی گربه اسفینکس

گربه های اسفینکس به دلیل نداشتن مو، متابولیسم بالایی دارند و برای حفظ دمای بدنشان، نیاز به رژیم غذایی پرانرژی و غنی از مواد مغذی دارند. این گربه ها بیشتر از سایر نژادها غذا می خورند، زیرا بدنشان باید انرژی بیشتری تولید کند تا گرمای لازم را تأمین کند.

ویژگی های رژیم غذایی مناسب برای گربه های اسفینکس:

• سرشار از پروتئین و چربی های سالم: این گربه ها به مقدار زیادی پروتئین حیوانی باکیفیت (مانند گوشت مرغ، ماهی، بوقلمون یا گوشت گاو) نیاز دارند. چربی های سالم مانند امگا ۳ و امگا ۶ نیز برای سلامت پوست و تأمین انرژی ضروری هستند.
• کالری بالا و غذای متعادل : رژیم غذایی آن ها باید شامل غذاهایی با چگالی کالری بالا باشد تا به تأمین انرژی مورد نیاز بدنشان کمک کند.
• غذاهای خشک و مرطوب: ترکیب غذای خشک و کنسروی برای حفظ سلامت دندان ها و تأمین رطوبت کافی برای بدنشان توصیه می شود.
• مواد مغذی ضروری: گربه های اسفینکس به اسیدهای آمینه، ویتامین های گروه B، ویتامین E و D نیاز دارند که به سلامت عمومی بدنشان کمک می کند.
• عدم استفاده از غذاهای ناسالم: از دادن غذاهای حاوی مواد نگهدارنده، غلات زیاد، شکر، نمک و مواد افزودنی مصنوعی به این گربه ها خودداری کنید.

بهترین انتخاب ها:

• غذای خشک مخصوص گربه های بی مو (با سطح بالای پروتئین و چربی)
• غذای کنسروی با گوشت خالص و کم چرب
• رژیم غذایی خانگی تحت نظر دامپزشک (مخلوط گوشت پخته، تخم مرغ، ماهی و مکمل های غذایی)

نکات مهم:

• به دلیل اشتهای زیاد این گربه ها، لازم است رژیم غذایی آن ها تحت کنترل و متعادل باشد تا از چاقی جلوگیری شود.
• بهتر است از ظروف استیل یا سرامیکی برای تغذیه استفاده شود، زیرا پلاستیک ممکن است باعث تحریک پوستی شود.
• همیشه آب تازه و تمیز در دسترس این گربه ها قرار دهید تا از کم آبی بدنشان جلوگیری شود.

رایج ترین بیماری های نژاد گربه اسفینکس

گربه های اسفینکس به دلیل نداشتن مو، نیاز به مراقبت های بهداشتی ویژه ای دارند و در معرض برخی بیماری های خاص هستند.

۱- مشکلات پوستی

• چربی بیش ازحد پوست: به دلیل نبود مو، چربی طبیعی بدن این گربه ها روی پوستشان باقی می ماند و ممکن است باعث ایجاد التهاب، عفونت قارچی، جوش و حساسیت های پوستی شود.
• آفتاب سوختگی: پوست حساس آن ها در برابر نور خورشید آسیب پذیر است و در صورت عدم محافظت، ممکن است دچار آفتاب سوختگی یا حتی سرطان پوست شوند.
• حساسیت پوستی: برخی از گربه های اسفینکس ممکن است به مواد شوینده، عطرها یا حتی برخی غذاها واکنش آلرژیک نشان دهند.

۲- بیماری های قلبی

• کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک (HCM): این بیماری قلبی که باعث ضخیم شدن عضله قلب می شود، در میان نژادهای بی مو ازجمله اسفینکس شایع است و می تواند منجر به نارسایی قلبی شود. بررسی های دامپزشکی منظم برای تشخیص زودهنگام این بیماری ضروری است.

۳- مشکلات گوارشی و تغذیه ای

• این نژاد سیستم گوارشی حساسی دارد و ممکن است دچار مشکلاتی مانند نفخ، اسهال، یبوست و سوءهاضمه شود.
• برخی از آن ها به عدم تحمل لاکتوز مبتلا هستند، بنابراین شیر و لبنیات نباید در رژیم غذایی شان باشد.

۴- مشکلات مربوط به گوش، چشم و دندان

• عفونت های گوش: چون گربه های اسفینکس مو ندارند، گوش هایشان بیشتر در معرض تجمع چربی و گردوغبار است، که اگر مرتب تمیز نشوند، ممکن است دچار عفونت های گوش و التهاب شوند.
• خشکی چشم: این گربه ها مژه ندارند، بنابراین چشم هایشان بیشتر در معرض خشکی، تحریک و عفونت چشمی قرار می گیرد. استفاده از قطره های چشمی مخصوص گربه می تواند به جلوگیری از این مشکلات کمک کند.
• پلاک دندان و عفونت های لثه: به دلیل رژیم غذایی خاص، این گربه ها مستعد ایجاد پلاک دندان و التهاب لثه هستند، بنابراین تمیز کردن منظم دندان هایشان توصیه می شود.

۵- حساسیت به سرما و مشکلات تنفسی

گربه های اسفینکس به دلیل نداشتن مو، در برابر سرما مقاوم نیستند و در هوای سرد ممکن است دچار سرماخوردگی یا عفونت های تنفسی شوند. بهتر است در روزهای سرد، برای آن ها لباس گرم بپوشانید.

۶- احتمال ابتلا به بیماری های ارثی

• دیسپلازی دریچه میترال: یک بیماری قلبی ژنتیکی که در برخی از گربه های اسفینکس دیده می شود و باعث نارسایی قلبی می شود.
• میوپاتی ارثی: نوعی بیماری عصبی نادر که روی ماهیچه های این نژاد تأثیر می گذارد و می تواند موجب ضعف عضلانی شود.

چگونه از سلامت گربه اسفینکس مراقبت کنیم؟

• بررسی منظم دامپزشکی: حداقل سالانه یک بار معاینات کامل دامپزشکی انجام شود.
• حمام و نظافت منظم: به دلیل تولید زیاد چربی روی پوست، حمام هفتگی با شامپوی مخصوص توصیه می شود.
• محافظت در برابر سرما و گرما: در زمستان لباس مناسب بپوشانید و در تابستان از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آفتاب جلوگیری کنید.
• مراقبت از گوش و دندان ها: گوش های گربه را مرتب تمیز کنید و برای جلوگیری از مشکلات دندانی، غذای خشک مناسب یا مسواک مخصوص گربه استفاده کنید.
• توجه به رژیم غذایی: از تغذیه با غذاهای چرب، بی کیفیت و مضر جلوگیری کنید و یک رژیم متعادل و پرکالری برای او در نظر بگیرید.

گربه های اسفینکس علاوه بر ظاهر خاص و منحصربه فرد خود، نیازهای تغذیه ای و بهداشتی ویژه ای دارند. رژیم غذایی آن ها باید متعادل، پرانرژی و حاوی مواد مغذی ضروری باشد. همچنین مراقبت های پوستی، بهداشتی و دامپزشکی منظم برای حفظ سلامت آن ها ضروری است.