آموزش صحیح مسواک زدن دندان سگ در 7 مرحله

اگر تصور می کنید تنها انسان ها باید روزانه مسواک بزنند، وقت آن رسیده که نگاهمان را به دنیای دوست داشتنی حیوانات خانگی کمی تغییر دهیم! سگ ها هم درست مثل ما، هر روز غذا می خورند، تشویقی می جوند، استخوان می سابند و دهانشان پر می شود از باقی مانده های خوراکی که اگر تمیز نشود، به راحتی زمینه ساز بوی بد دهان، التهاب لثه، جرم های دندانی و حتی بیماری های قلبی و کلیوی می شود.

واقعیت این است که سگ ها نمی توانند خودشان برای خرید مسواک و خمیردندان بروند یا جلوی آینه شروع به تمیز کردن دندان هایشان کنند! پس مسئولیت مراقبت از بهداشت دهان آن ها، تمام و کمال به عهده ماست. نکته خوشحال کننده اینجاست که مسواک زدن دندان سگ خیلی پیچیده نیست و می تواند به یک تجربه شیرین و دوست داشتنی برای شما و حیوان خانگی تان تبدیل شود.

در این مقاله از سیوان پت، تمام آنچه باید درباره مسواک زدن اصولی دندان های سگ بدانید را توضیح داده ایم؛ از انتخاب مسواک و خمیر دندان مناسب گرفته تا آموزش قدم به قدم و نکات رفتاری برای همکاری بیشتر حیوان. اگر می خواهید سگتان دندان هایی سالم و نفسی خوشبو داشته باشد، این مطلب را تا انتها با دقت بخوانید.

مراحل آموزش مسواک زدن دندان سگ

مسواک زدن دندان های سگ تنها یک اقدام بهداشتی نیست و فرایندی تربیتی و رفتاری است که نیاز به صبر، تکرار و آرام سازی تدریجی دارد. برای اینکه این عمل برای سگ شما به تجربه ای مثبت و قابل تحمل تبدیل شود، باید آن را گام به گام و با رعایت اصول روانی و رفتاری طی کنید.

مرحله ۱: آشنا کردن سگ با وسایل بهداشتی

پیش از آن که حتی مسواک را وارد دهان سگ کنید، لازم است که حیوان به ابزارهای جدید، مانند مسواک مخصوص و خمیردندان سگ، آشنا شود. سگ ها ذاتاً کنجکاو هستند؛ اجازه دهید وسایل را بو بکشند، بررسی کنند و حتی کمی با آن ها بازی کنند. این آشنایی ابتدایی کمک می کند تا ترس و اضطراب اولیه کاهش یابد و سگ حس نکند که تحت فشار یا تهدید قرار دارد.

مرحله ۲: لمس دهان با دست یا گاز استریل

پیش از استفاده از هر نوع ابزار، باید دهان سگ را به لمس شدن عادت دهید. با انگشت تمیز یا دستکش، روزانه به مدت ۳۰ تا ۶۰ ثانیه، لب ها، لثه ها و دندان های جلو را به آرامی و با حرکات دایره ای لمس کنید. اگر سگ ناراحتی نشان داد، بلافاصله توقف کنید و پس از چند لحظه دوباره امتحان نمایید. این تمرین را برای حداقل یک هفته ادامه دهید تا سگ احساس امنیت پیدا کند.

مرحله ۳: استفاده از گاز آغشته به خمیر دندان

در این مرحله، از یک گاز استریل پیچیده شده دور انگشت استفاده کنید. مقدار کمی خمیردندان مخصوص سگ را روی گاز بزنید و آن را روی دندان ها و لثه های بالا و پایین سگ بکشید. هدف این است که سگ با طعم خمیردندان و احساس مالش روی دندان هایش آشنا شود بدون اینکه هنوز مسواک وارد دهانش شود. این مرحله انتقالی است و مقاومت را کاهش می دهد.

مرحله ۴: معرفی تدریجی مسواک

اکنون زمان آن رسیده که مسواک وارد کار شود اما نه ناگهانی! مسواک را ابتدا به سگ نشان دهید و بگذارید آن را بو بکشد یا لیس بزند. سپس کمی خمیردندان روی آن بمالید و بگذارید سگ آن را مزه کند. این تجربه بدون اجبار باعث می شود تا سگ با ابزار اصلی آشنا شود و ارتباطی منفی با آن پیدا نکند.

مرحله ۵: آغاز مسواک زدن واقعی

وقتی سگ با خمیر و مسواک آشنا شد، حالا می توانید به آرامی لب بالای او را بلند کرده و مسواک را با زاویه ۴۵ درجه روی دندان های بالا قرار دهید. با حرکات دایره ای و کوتاه، دندان ها را تمیز کنید. سپس لب پایین را نیز پایین آورده و همین روش را برای دندان های پایینی انجام دهید. تمرکز اصلی باید روی سطوح بیرونی دندان ها باشد، چرا که بیشتر پلاک ها در این نواحی تجمع می یابند.

مرحله ۶: تمیز کردن دندان های عقبی (در صورت امکان)

در صورتی که سگ همکاری خوبی دارد و آرام است، می توانید به تدریج سراغ دندان های عقبی و قسمت های داخلی بروید. اما اگر سگ مقاومت نشان می دهد یا مضطرب می شود، اصرار نکنید. زبان سگ تا حد زیادی باعث تمیز نگه داشتن بخش های داخلی دهان می شود و فشار اضافی ممکن است تجربه مسواک را برای او منفی کند.

مرحله ۷: پاداش و تشویق

در پایان هر جلسه، تشویقی خوش مزه، نوازش و کلمات محبت آمیز را فراموش نکنید. این پاداش تقویت کننده رفتار مثبت است و باعث می شود سگ منتظر نوبت بعدی مسواک زدن بماند. بسیاری از سگ ها با پاداش صحیح، به مرور به این فرایند علاقه مند می شوند و همکاری بیشتری از خود نشان می دهند.

چرا مسواک زدن سگ مهم است؟

بسیاری از صاحبان سگ ممکن است اهمیت این موضوع را دست کم بگیرند و تصور کنند که چون سگ ها در طبیعت خودشان مراقب دندان هایشان بوده اند، دیگر نیازی به مسواک زدن نیست. اما واقعیت این است که سبک زندگی سگ های خانگی، نوع تغذیه و تماس مداوم با مواد غذایی فرآوری شده، آن ها را بیش از پیش در معرض مشکلات دهان و دندان قرار داده است.

۱- پیشگیری از بیماری های دهان و لثه

بر اساس آمار، بیش از ۸۰ درصد سگ های بالای سه سال، درجاتی از بیماری های پریودنتال (بیماری لثه) را تجربه می کنند. این بیماری ها از تجمع پلاک و جرم روی دندان ها آغاز می شود و اگر درمان نشود، منجر به التهاب شدید لثه، لق شدن دندان و در نهایت افتادن آن ها می گردد.

۲- جلوگیری از بوی بد دهان

یکی از نخستین نشانه های بهداشت ضعیف دهان در سگ ها، بوی نامطبوع دهان است. این بو اغلب ناشی از تجمع باکتری ها، پوسیدگی دندان و عفونت های لثه ای است که می تواند ارتباط عاطفی بین سگ و صاحبش را نیز مختل کند.

۳- حفظ سلامت عمومی بدن

دهان سگ دروازه ورود به بدن اوست. وقتی باکتری های دهانی کنترل نشوند، می توانند از طریق جریان خون به ارگان های حیاتی مانند قلب، کبد و کلیه نفوذ کنند و موجب عفونت های خطرناکی مانند اندوکاردیت یا نارسایی کلیوی شوند.

۴- کاهش هزینه های درمانی

پیشگیری همیشه ارزان تر از درمان است. تمیز نگه داشتن دندان های سگ از طریق مسواک زدن منظم، شما را از هزینه های گزاف جرم گیری، درمان عفونت ها، کشیدن دندان و مراقبت های دامپزشکی نجات می دهد. یک عادت روزانه ساده می تواند از یک جراحی پرهزینه جلوگیری کند.

۵- افزایش طول عمر و کیفیت زندگی سگ

سگ هایی که از سلامت دهان و دندان برخوردارند، به طور طبیعی زندگی شاداب تر و طولانی تری دارند. آن ها بهتر غذا می خورند، راحت تر بازی می کنند و کمتر دچار درد، بی حالی یا بی اشتهایی می شوند. به عبارتی دیگر، مراقبت از دهان، مراقبت از شادابی زندگی سگ شماست.

وسایل مورد نیاز برای مسواک زدن سگ

۱- مسواک مخصوص سگ

مسواک سگ با مدل های متنوع طراحی شده که بسته به نژاد، سن و اندازه دهان سگ قابل انتخاب است:

مسواک انگشتی: مخصوص سگ های کوچک یا برای مراحل ابتدایی آموزش؛ کنترل بالا و استفاده آسان، ولی مراقب گاز گرفتن باشید.
مسواک دسته دار یا سرکج: مناسب سگ های بزرگ تر و دسترسی راحت تر به دندان های عقبی.
مسواک برقی سگ: تمیزکنندگی بیشتر، مخصوص سگ های عادت کرده به مسواک زدن.
مسواک مخصوص توله سگ: کوچک تر و نرم تر، مناسب دندان های حساس و دهان کوچک.

استفاده از مسواک انسانی توصیه نمی شود، چون طراحی آن متناسب با ساختار دهان سگ نیست.

۲- خمیردندان مخصوص سگ

حاوی مواد ضدباکتری و خوشبوکننده.
در طعم هایی مانند مرغ، گوشت، کره بادام زمینی، وانیل و … تولید می شود تا سگ آن را بپذیرد.
کاملاً ایمن برای بلعیدن.

هرگز از خمیردندان انسانی استفاده نکنید. حاوی فلوراید یا زایلیتول بوده و می تواند برای سگ سمی و کشنده باشد.

۳- گاز استریل یا پارچه نرم

مناسب برای مراحل اولیه آموزش یا در صورت مقاومت سگ در برابر مسواک.
به خصوص برای توله ها یا سگ های مسن با لثه های حساس مناسب است.

۴- تشویقی سگ

برای ایجاد حس خوب و تقویت رفتار مثبت پس از هر بار مسواک زدن.
می تواند به تدریج علاقه ی سگ به این کار را افزایش دهد.

۵- اسباب بازی های دندانی

مخصوص جویدن و کمک به تمیز کردن دندان ها و ماساژ لثه ها.
به ویژه برای روزهایی که مسواک زدن مقدور نیست یا برای توله سگ هایی که در حال دندان درآوردن هستند مفید است.

۶- مکان و موقعیت مناسب

محیطی آرام، با نور کافی و بدون مزاحمت (مانند حمام یا بالکن).
ترجیحاً سگ را در موقعیتی قرار دهید که سر او در سطح شما یا پایین تر باشد.

۷- صبر و زمان

شاید خنده دار باشد، اما مهم ترین ابزار برای مسواک زدن مؤثر، صبر و آرامش شماست!
سگ ها معمولا به تدریج با این روال آشنا می شوند، پس باید تمرین منظم و آرامش بخش داشته باشید.

زمان و مکان مناسب برای مسواک زدن دندان سگ

سگ ها موجوداتی عادت پذیر و حساس به محیط و برنامه های روزانه هستند. مسواک زدن، به ویژه در مراحل اولیه، باید در زمانی انجام شود که سگ در آرام ترین و پذیراترین حالت ذهنی اش قرار دارد. انتخاب زمان و مکان مناسب باعث می شود:

استرس حیوان کاهش یابد،
همکاری بهتری از خود نشان دهد،
شما هم کنترل بهتری بر روند کار داشته باشید.

زمان مناسب برای مسواک زدن سگ

انتخاب زمان مناسب نقش مهمی در موفقیت روند مسواک زدن سگ دارد. طبق توصیه ی منابع تخصصی، به ویژه در فایل های پیوست شده، بهترین زمان ها عبارت اند از:

بعد از بازی یا پیاده روی: وقتی سگ انرژی زیادی مصرف کرده و آرام تر است، احتمال همکاری او برای مسواک زدن بسیار بیشتر می شود. در این حالت، کمتر تقلا می کند و راحت تر می توانید دندان هایش را بررسی و تمیز کنید.

ساعاتی آرام از شبانه روز: اواخر شب یا اوایل صبح زمانی که خانه ساکت تر است و سگ کمتر تحریک شده، زمان مناسبی برای انجام این کار حساس و نیازمند تمرکز است.

تثبیت یک زمان مشخص روزانه: سگ ها عاشق روتین هستند. اگر مسواک زدن را هر روز در یک ساعت مشخص (مثلاً بعد از شام یا قبل از خواب) انجام دهید، به مرور این کار برای سگ شما قابل پیش بینی و عادی می شود و از میزان مقاومتش کاسته خواهد شد.

جلسات کوتاه در ابتدای آموزش: در هفته های اول، زمان مسواک زدن را کوتاه نگه دارید (۳۰ تا ۶۰ ثانیه) و به تدریج مدت آن را افزایش دهید. این روش به ویژه برای توله سگ ها بسیار مؤثر است.

مکان مناسب برای مسواک زدن دندان سگ

محیط آرام و بی سر و صدا: محیطی مانند حمام، بالکن، یا یک گوشه ی ساکت خانه انتخاب خوبی است. سر و صدای زیاد، رفت وآمدهای غیرمنتظره یا محیط های شلوغ، تمرکز سگ را کاهش داده و همکاری او را کم می کند.

فضایی با نور کافی: برای اینکه بتوانید دندان ها و لثه ها را دقیق بررسی کنید، محیط باید روشن باشد. نور طبیعی روز یا چراغ قوی در شب ضروری است. مخصوصاً اگر قصد دارید دندان های عقبی را نیز تمیز کنید، دید خوب حیاتی است.

سطحی که کنترل بیشتری داشته باشید: اگر سگ تان کوچک است، می توانید او را در بغل بگیرید یا روی زانوی خود بنشانید. برای سگ های بزرگ تر، از یک صندلی، میز مخصوص یا حتی روی زمین در حالت زانو زده استفاده کنید. مهم این است که وضعیت فیزیکی سگ به گونه ای باشد که به راحتی بتوانید به دهان او دسترسی داشته باشید.

نکته: اگر همیشه در یک مکان مشخص و در زمان معینی دندان های سگتان را مسواک بزنید، سگ تان به مرور این کار را به عنوان بخشی از زندگی عادی می پذیرد. در نتیجه، هر بار همکاری او بیشتر شده و مقاومتش کمتر می شود.

هر چند وقت یک‌بار باید دندان‌های سگ را مسواک بزنیم؟

مسواک زدن دندان های سگ یک اقدام بهداشتی ضروری و منظم است که نمی توان آن را به صورت مقطعی یا فصلی انجام داد. همان طور که ما انسان ها برای حفظ سلامت دهان، نیاز به مسواک زدن روزانه داریم، سگ ها نیز به مراقبت های منظم و اصولی نیازمندند.

طبق گفته ها، بایستی حداقل ۳ بار در هفته دندان های سگ مسواک زده شود؛ اما برای دستیابی به بهترین نتیجه، مسواک زدن روزانه توصیه می شود. زیرا این کار از بوی بد دهان و بیماری های لثه جلوگیری می کند و به افزایش کیفیت زندگی و سلامت عمومی سگ نیز کمک می نماید.

عوامل متعددی بر تعداد دفعات مسواک زدن تأثیرگذار هستند. نخست، اندازه و نژاد سگ اهمیت دارد. سگ های کوچک تر به دلیل فشردگی دندان ها و ساختار دهانی حساس تر، بیشتر در معرض بیماری های لثه قرار دارند و لازم است ۵ تا ۷ بار در هفته دندان های آن ها تمیز شود. در مقابل، سگ های بزرگ تر ممکن است مقاومت بیشتری در برابر پوسیدگی نشان دهند اما همچنان به حداقل ۳ بار در هفته مسواک نیاز دارند.

سن سگ نیز از عوامل مهم تعداد دفعات مسواک زدن سگ محسوب می شود. توله سگ ها را بهتر است از همان سنین پایین با مسواک زدن آشنا کرد تا این کار به عادت تبدیل شود و در آینده همکاری بیشتری نشان دهند. در مورد سگ های مسن که معمولاً دارای لثه های حساس تری هستند، تعداد دفعات مسواک زدن باید تحت نظر دامپزشک تنظیم شود.

نوع رژیم غذایی سگ نیز نقش تعیین کننده ای دارد. سگ هایی که غذای نرم، مرطوب یا خانگی می خورند بیشتر در معرض تشکیل پلاک و جرم هستند و نیاز بیشتری به مسواک زدن روزانه دارند. در مقابل، مصرف غذای خشک یا استخوان های طبیعی تا حدی به تمیزی دندان ها کمک می کند اما این موضوع جایگزین مسواک زدن نشده و باید همچنان حداقل سه بار در هفته رعایت شود.

وضعیت سلامت دهان و دندان سگ می تواند دفعات مسواک زدن را تعیین کند. در صورت وجود علائمی چون بوی بد دهان، جرم های مشهود، التهاب لثه یا پوسیدگی، بهتر است دندان ها به صورت روزانه و با دقت بیشتر مسواک زده شوند. همچنین می توان در کنار آن از دهان شویه ها یا تشویقی های دندانی و مکمل های ضدپلاک نیز بهره گرفت.

نظر شما چیه حالا مسواک زدن سگ خوبه یا بد؟

مسواک زدن دندان سگ خوبه و یکی از ضروری ترین و مهم ترین کارهایی است که هر صاحب سگ باید به طور منظم انجام بدهد. این کار ساده اما مؤثر، فواید زیادی برای سلامت دهان و حتی سلامت عمومی بدن سگ دارد. اول از همه، با مسواک زدن منظم، از بوی بد دهان، پلاک دندانی، التهاب لثه و پوسیدگی دندان ها جلوگیری می شود.

علاوه بر این، اگر این مراقبت ها انجام نشود، بیماری های دهانی می توانند به اندام های حیاتی مثل قلب، کبد و کلیه ها آسیب برسانند و سلامت کلی سگ را به خطر بیندازند. وقتی دندان های سگ سالم باشد، حیوان بهتر غذا می خورد، خوش خلق تر و فعالیت های روزمره اش را با انرژی بیشتری انجام می دهد، بنابراین کیفیت زندگی اش بالاتر می رود.

در نهایت، این مراقبت منظم باعث می شود نیاز به درمان های پرهزینه دامپزشکی کاهش پیدا کند و از صرف هزینه های سنگین برای جرم گیری یا درمان عفونت ها جلوگیری شود. پس بدون شک، مسواک زدن دندان سگ کاری مفید، ضروری و کاملاً حیاتی برای سلامتی دوست پشمالوی شما است.

سوالات متداول

از چه سنی باید مسواک زدن دندان سگ را آغاز کرد؟

بهترین زمان برای شروع آموزش مسواک زدن، حدود ۳ تا ۴ ماهگی است؛ یعنی زمانی که توله سگ در حال دندان درآوردن است. حتی اگر دندان های او در این مرحله هنوز شیری باشد، عادت دادن سگ به این روند از همین سن، اهمیت زیادی دارد.

هر چند وقت یک بار باید دندان های سگ را مسواک زد؟

توصیه می شود دندان های سگ را حداقل سه بار در هفته مسواک بزنید. با این حال، برای دستیابی به بهترین نتیجه و پیشگیری مؤثر از مشکلات دهان و دندان، مسواک زدن روزانه توصیه می گردد.

آیا می توان از خمیردندان انسانی برای سگ استفاده کرد؟

هرگز نباید از خمیردندان مخصوص انسان برای سگ استفاده کرد. این نوع خمیردندان ها معمولاً حاوی ترکیباتی مانند فلوراید یا زایلیتول هستند که برای سگ ها سمی و خطرناک بوده و می توانند موجب استفراغ، مسمومیت، آسیب کلیوی یا حتی مرگ شوند.