سگ
سگ ها رنگ ها را چگونه می بینند؟ بینایی رنگی سگ
سگ ها چه رنگ هایی را می بینند؟
رنگ ها توسط سلول های عصبی چشم تشخیص داده می شوند. شبکیه چشم دو نوع سلول اصلی دارد: میله ای که میزان نور و حرکت را تشخیص می دهد و مخروطی که وظیفه شناسایی رنگ ها را دارد.
چشم انسان دارای سه نوع سلول مخروطی است که ترکیب رنگ های قرمز، آبی و سبز را تشخیص می دهد. اما سگ ها فقط دو نوع سلول مخروطی دارند و فقط آبی و زرد را می توانند ببینند. این محدودیت در تشخیص رنگ ها را دید دو رنگی (dichromatic vision) می نامند.
در حالی که انسان ها تعداد بیشتری سلول مخروطی دارند و می توانند طیف گسترده ای از رنگ ها را ببینند، سگ ها سلول های میله ای بیشتری دارند. این ویژگی باعث می شود سگ ها در نور کم بهتر ببینند و همچنین توانایی بیشتری در تشخیص حرکت داشته باشند.
افسانه هایی درباره ی دید رنگی سگ ها
ایده اینکه سگ ها فقط در طیف سیاه و سفید می بینند، به ویل جودی (Will Judy) نسبت داده می شود. او یک عاشق سگ، نویسنده و ناشر مجله Dog Week بود. جودی ادعا می کرد اولین کسی است که گفته سگ ها بینایی ضعیفی دارند و تصور می کرد که آن ها فقط قادر به دیدن سایه ها و تنالیته های تک رنگ و همچنین اشکال و خطوط کلی هستند. او در کتاب راهنماآموزش سگ (Training the Dog) که در سال ۱۹۳۷ منتشر شد، نوشت: احتمالاً تمام دنیای بیرونی برای آن ها ترکیبی از سایه های مختلف سیاه و خاکستری به نظر می رسد.
در دهه ۱۹۶۰، برخی از محققان این فرضیه را مطرح کردند که تنها پستاندارانی که می توانند رنگ را تشخیص دهند، نخستی ها (میمون ها و انسان ها) هستند. اما تحقیقات کافی برای تأیید این ادعاها، به ویژه درباره ی سگ ها، وجود نداشت. با این حال، بعدها مشخص شد که سگ ها کوررنگ هستند، اما توانایی تشخیص برخی رنگ ها را دارند و برخلاف تصور رایج، دنیا را فقط در طیف سیاه و سفید نمی بینند.
آیا سگ ها کوررنگ هستند یا فقط محدودیت طیفی دارند؟

در چند دهه اخیر، بررسی ساختار چشم سگ ها نشان داده است که تفاوت هایی اساسی بین چشم انسان و سگ وجود دارد. این تفاوت ها به دلیل تکامل و نیازهای عملکردی ایجاد شده اند. سگ ها به عنوان شکارچیان شبانه، برای دنبال کردن و شکار طعمه در تاریکی تکامل یافته اند. به همین دلیل، چشمان آن ها برای دید بهتر در شب و تشخیص حرکت سازگار شده است.
دکتر جری کلاین (Dr. Jerry Klein)، مدیر ارشد دامپزشکی American Kennel Club، چنین توضیح می دهد: برای شکار در تاریکی، چشم سگ ها دارای عدسی بزرگ تر، سطح قرنیه وسیع تر و لایه بازتابی خاصی به نام تپتوم (Tapetum) است که دید در شب را بهبود می بخشد. علاوه بر این، در شبکیه چشم سگ ها تعداد بیشتری سلول میله ای (Rods) وجود دارد که باعث تقویت دید در نور کم می شود.
تفاوت در تشخیص رنگ بین انسان و سگ
شبکیه رتینا بخشی از چشم است که کلید اصلی تفاوت در درک رنگ بین انسان و سگ را در خود دارد. این بخش از میلیون ها سلول حساس به نور تشکیل شده است که شامل دو نوع سلول اصلی است:
- میله ای (Rods): سلول هایی که نسبت به نور کم حساسیت زیادی دارند و حرکت را تشخیص می دهند.
- مخروطی (Cones): سلول هایی که در نور زیاد فعالیت می کنند و مسئول تشخیص رنگ هستند.
شبکیه چشم سگ ها تعداد بیشتری سلول میله ای و تعداد کمتری سلول مخروطی نسبت به انسان دارد. این تفاوت باعث تغییر در نحوه تشخیص رنگ ها می شود. انسان ها و برخی از نخستی ها سه نوع سلول مخروطی دارند: به نام تری کروماتیک، در حالی که سگ ها فقط دو نوع سلول مخروطی دارند: دی کروماتیک هستند.
هر نوع سلول مخروطی، طول موج های مختلف نور را دریافت می کند. مثلا در انسان ها، یکی از این مخروط ها طول موج های قرمز و سبز را ثبت می کند که به ما امکان تشخیص رنگ هایی مانند گل رز قرمز یا سیب سبز را می دهد. اما سگ ها و برخی از افراد مبتلا به کوررنگی این سلول مخروطی قرمز-سبز را ندارند، به همین دلیل نمی توانند این رنگ ها را مانند ما ببینند.
مقایسه با سایر موجودات
برخی از گونه های پرندگان و ماهی ها نسبت به انسان ها طیف رنگی گسترده تری را می بینند. بسیاری از این گونه ها چهار نوع سلول مخروطی دارند: تتراکروماتیک که به آن ها امکان می دهد حتی نور فرابنفش (Ultraviolet) را نیز ببینند.
سایت akc.org، در مقاله ای که به توصیف درک رنگ در سگ ها پرداخته است، مقایسه ای از نحوه درک طیف رنگ توسط انسان و سگ منتشر کرده؛ این مقایسه نشان می دهد که سگ ها طیف رنگی محدودی نسبت به انسان دارند، اما همچنان قادرند برخی از رنگ ها را از هم تفکیک کنند، فقط نه به همان شکلی که ما می بینیم.
سگ ها می توانند رنگ های مختلف را ببینند، اما طیف کاملی از رنگ ها که ما انسان ها می بینیم را درک نمی کنند. در واقع، آن ها ممکن است رنگ واقعی یک شیء را نبینند. همچنین سگ ها نسبت به تغییرات روشنایی حساسیت کمتری دارند، به همین دلیل رنگ ها را با وضوح و درخشندگی کمتری نسبت به ما مشاهده می کنند.
به عنوان مثال:
- رنگ قرمز برای سگ ها به صورت خاکستری مایل به قهوه ای یا سیاه دیده می شود.
- زرد، نارنجی و سبز برای آن ها همگی به نوعی زردگونه دیده می شوند.
- سگ ها آبی را به خوبی تشخیص می دهند، اما بنفش برای آن ها همان آبی به نظر می رسد.
به همین دلیل، اگر در بازی پرتاب و آوردن (Fetch) از توپ قرمز و زرد استفاده کنید، سگ ها نمی توانند تفاوت بین آن ها را تشخیص دهند. خوشبختانه، حس بویایی قوی آن ها به کمکشان می آید تا توپ خود را پیدا کنند و دچار سردرگمی نشوند.
علاوه بر نحوه ی درک رنگ، سگ ها و انسان ها تفاوت های دیگری نیز در بینایی دارند. از برخی جنبه ها، بینایی سگ ها به اندازه ی بینایی انسان دقیق نیست.
سگ ها نزدیک بین تر از انسان ها هستند.
- اگر شما و سگتان به یک شیء در یک فاصله ی مشخص نگاه کنید، آن شیء برای شما واضح خواهد بود، اما سگ آن را کمی تار و مات می بیند.
زاویه ی دید گسترده تر، اما عمق دید کمتر
چشم های سگ ها در کناره های سرشان قرار دارد که باعث می شود زاویه ی دید محیطی (پیرامونی) گسترده تری نسبت به ما داشته باشند. با این حال، این موضوع باعث شده که آن ها درک عمق کمتری نسبت به ما داشته باشند.
دید بهتر در نور کم (گرگ و میش)
مردمک چشم سگ ها به طور حداکثری گشاد می شود تا بتوانند نور بیشتری جذب کنند. در زیر شبکیه چشم سگ ها، سلول های بازتاب دهنده ای به نام Tapetum وجود دارد که باعث می شود نور دریافت شده دو بار از شبکیه عبور کند و دید در شب آن ها را تقویت کند. همین ویژگی باعث درخشیدن چشم سگ ها در شب یا هنگام عکاسی با فلش می شود.
تشخیص بهتر حرکت نسبت به انسان ها
سگ ها تعداد سلول های میله ای بیشتری در شبکیه دارند که مسئول تشخیص حرکت است. بنابراین در مقایسه با انسان ها، سگ ها حرکت را دقیق تر و در فاصله های دورتر تشخیص می دهند.
چرا چشم های سگ ها این گونه عمل می کنند؟
سگ ها دارای ویژگی های بینایی خاصی هستند که به آن ها کمک می کند تا در طبیعت زنده بمانند و موفق تر عمل کنند. دید قوی در نور کم و توانایی تشخیص حرکات جزئی از فواصل دور، دو ویژگی مهم هستند که باعث می شوند سگ ها شکارچیان بهتری باشند. همچنین این قابلیت ها به آن ها کمک می کند که در صورت قرار گرفتن در معرض خطر، سریع متوجه شوند و فرار کنند.
با گذشت زمان، شرایط تغییر کرده است و امروزه بیشتر سگ ها عضوی از خانواده های انسانی هستند. ما برای آن ها غذای مغذی فراهم می کنیم و از آن ها در برابر شکارچیان محافظت می کنیم. اما با این وجود، این ویژگی های بینایی همچنان در خانواده ی سگ ها باقی مانده است.
تحقیقات نشان داده اند که برخلاف باور رایج، سگ ها تنها سیاه و سفید نمی بینند. آن ها طیف محدودی از رنگ ها، از جمله زرد و آبی را تشخیص می دهند، اما توانایی تمایز رنگ های قرمز و سبز را ندارند. این امر باعث می شود که برخی از اشیاء در نظر آن ها خاکستری، قهوه ای یا زرد کم رنگ به نظر برسد. همچنین، میدان دید آن ها وسیع تر از انسان است و در نور کم عملکرد بهتری دارند. بنابراین، هنگام خرید وسایل بازی یا وسایل مورد علاقه سگ، رنگ های زرد و آبی انتخاب بهتری خواهند بود.
سوالات متداول
آیا سگ ها کوررنگ هستند؟
خیر، اما توانایی دید رنگی آن ها محدود است. آن ها فقط دو نوع سلول مخروطی در شبکیه دارند که به آن ها اجازه می دهد رنگ های زرد و آبی را ببینند، اما قادر به تشخیص قرمز و سبز نیستند.
سگ ها چه رنگ هایی را می بینند؟
سگ ها قادر به دیدن طیف های آبی و زرد هستند، اما رنگ هایی مانند قرمز و سبز را به صورت سایه هایی از خاکستری یا زرد تیره مشاهده می کنند.
چرا اسباب بازی های قرمز برای سگ ها جذاب نیستند؟
چون سگ ها رنگ قرمز را نمی بینند و این رنگ برای آن ها به صورت یک طیف خاکستری یا قهوه ای دیده می شود. به همین دلیل، توپ های زرد و آبی برای آن ها جذاب ترند.
آیا سگ ها در شب بهتر از انسان ها می بینند؟
بله، سگ ها به دلیل داشتن سلول های میله ای بیشتر در چشم خود، توانایی دیدن در نور کم را دارند و در تاریکی نسبت به انسان ها عملکرد بهتری از خود نشان می دهند.
چرا چشمان سگ ها در تاریکی می درخشد؟
چشم سگ ها دارای لایه ای به نام تپتوم لوسیدم است که نور را بازتاب می دهد و به آن ها امکان دید بهتر در محیط های کم نور را می دهد. این همان دلیلی است که باعث می شود چشمان آن ها در تاریکی بدرخشد.
بهترین رنگ اسباب بازی برای سگ ها چیست؟
بهترین رنگ ها برای اسباب بازی های سگ، زرد و آبی هستند، زیرا این رنگ ها در محدوده دید آن ها قرار دارند و واضح تر دیده می شوند.
آیا میدان دید سگ ها وسیع تر از انسان ها است؟
بله، سگ ها میدان دید وسیع تری نسبت به انسان دارند. به طور متوسط، میدان دید آن ها حدود ۲۵۰ درجه است، در حالی که انسان ها تنها ۱۸۰ درجه را می بینند.
گردونه شانس
شانس خود را امتحان کنید و برنده هدایای شگفت انگیز شوید! تنها کاری که باید انجام دهید این است که وارد لینک زیر شوید و گردونه را بچرخانید! کدهای تخفیف باورنکردنی در انتظار شماست ...