سلامت گربه
تشخیص و درمان عفونت چشم گربه + علائم و پیشگیری
آناتومی و ساختار چشم گربه
چشم انسان، سگ و گربه از نظر ساختاری شباهت بسیاری به هم دارند. هر سه دارای قسمتهای اصلی یکسانی هستند، از جمله قرنیه، مردمک، عنبیه، عدسی، شبکیه و عصب بینایی. این قسمتها همه در داخل کره چشم قرار گرفتهاند.
علاوه بر این، سگها و گربهها یک پلک سوم دارند که در گوشه داخلی چشم شان قرار گرفته است. این پلک سوم مانند یک محافظ عمل کرده و از چشم در برابر آسیبها، خشکی و اجسام خارجی محافظت میکند.
تمام کره چشم توسط یک لایه نازک و شفاف به نام ملتحمه پوشیده شده است که زیر پلکها قرار دارد. هر یک از این قسمتها نقش مهمی در بینایی ایفا میکنند.
در ادامه به بررسی دقیقتر وظیفه هر یک از این قسمتها میپردازیم.
- قرنیه: بخش شفاف و بیرونی چشم که مانند شیشه جلو اتومبیل است و از چشم محافظت میکند.
- مردک: بخش وسط چشم که به شکل شکاف عمودی یا گرد است و اجازه میدهد نور به داخل چشم وارد شود.
- عنبیه: غشای رنگی (مثلاً سبز، آبی، قهوهای، مسی و غیره) که دور مردمک قرار دارد و به نور پاسخ میدهد.
- عدسی: ساختار نامرئی شبیه لنز تماسی که به چشم کمک میکند تا تمرکز کند.
- شبکیه: غشای نازکی که داخل چشم را پوشانده است و اطلاعات بصری را به مغز ارسال میکند.
- این غشا است که در عکسهای گرفته شده با فلاش، باعث “چشم قرمز” میشود. سلولهای مخروطی و استوانهای چشم در این ناحیه قرار دارند و در گربه، به دید شبانه بسیار خوب کمک میکنند.
- عصب بینایی: عصب بزرگی که از شبکیه به مغز متصل میشود.
- صلحیه: بخش سفید چشم که معمولاً توسط پلکها پوشیده است.
علائم رایج مشکلات چشمی گربه چیست؟
بسته به اینکه مشکل چشم در کجا واقع شده است، علائم بالینی عفونت چشم در گربه شما متفاوت خواهد بود. علائم عمومی عفونت چشم در گربه ها عبارتند از:
- اپی فورا (Epiphora) یا اشکریزی بیش از حد چشم
- اخم کردن
- قرمزی چشم
- ترشحات چشمی (مانند سبز، زرد، ابری رنگ)
- تغییر رنگ یا کدر شدن سطح چشم
- بالا آمدن پلک سوم
- تورم یا برجستگی بافت صورتی رنگ ملتحمه
- بستن چشمها
- مردمک (ها) نامتقارن یا غیر طبیعی گشاد شده
- لکههای سیاه روی چشم
- تاری دید یا عدم «تیز بودن» عنبیه
- ظاهر غیر طبیعی چشم
- درد یا ناراحتی چشم
- عطسه یا آبریزش (از عفونت ثانویه دستگاه تنفسی فوقانی)
- مالیدن چشم با پنجه
- تغییر رنگ صلبیه (مانند کبودی یا خونریزی یا حتی ظاهر زرد رنگ از بیماری کبد)
- وجود تودهها یا جرمها و عدم تقارن پلکها
- حساسیت به نور
- فرو رفتن چشم
- اگزوفتالموس (exophthalmos) یا برآمدگی یا بیرون زدگی چشم
- از دست دادن بینایی
همانطور که می بینید، این لیست کاملی از علائم عفونت چشم در گربه است که نشان می دهد گربه شما مشکل چشمی دارد. اگر هر یک از این علائم را مشاهده کردید، فوراً به دامپزشک مراجعه کنید.
عفونت و مشکلات خطرناک چشم گربه
اگر چشمهای گربه شما ابری، قرمز یا متورم به نظر میرسد، ممکن است عفونت چشم داشته باشد. همچنین اگر متوجه ترشحات چشم گربه و اینکه گربه شما صورت خود را زیاد میمالد، اینها نیز میتوانند نشانههایی از عفونت چشم گربه باشند.
در اینجا چند نوع عفونت چشم و مشکلات چشم گربه وجود دارد که در زیر به آنها اشاره می کنیم:
عفونتهای عمومی چشم گربه
عفونتهای چشمی گربه میتوانند ویروسی، باکتریایی، قارچی، پروتوزوایی (Protozoa) و یا به ندرت انگلی باشند. این عفونتها میتوانند منجر به مشکلات پزشکی مانند التهاب ملتحمه، التهاب عنبیه و حتی آب مروارید شوند.
برخی از علائمی که باید به آنها توجه کرد عبارتند از ترشح از چشم، اشکریزی، چپک زدن، درد چشم، قرمزی، ابری شدن چشم و تغییرات در اندازه مردمک چشم.
التهاب و عفونت باکتریایی قرنیه چشم گربه
قرنیه چشم گربه، یک سطح گنبدی شکل است که جلوی چشم آنها را پوشانده است. اگر این سطح آسیب و خراش بردارد، میتواند باعث التهاب سطح چشم گربه، به دلیل عفونت باکتریایی شود. عفونت باکتریایی، التهاب قرنیه است که باعث آسیب به سطح آن میشود.
سوختگی چشم گربه
گربهها میتوانند به دلایل دیگری غیر از ضربه مستقیم، دچار زخم چشم شوند. در برخی موارد دیده شده است که گربهها به دلیل مالش چشم خود به یک سطح خشن، دچار سوختگی چشم میشوند.
یکی دیگر از دلایل شایع سوختگی چشم، سوختگی شیمیایی قرنیه است. این اتفاق زمانی رخ میدهد که مواد محرک مانند شامپوها، مواد شیمیایی، گرد و غبار، گچ یا مایعات دیگر وارد چشم گربه شوند.
مشکلات خاص چشم گربهها
چشمهای گربهها منحصر به فرد هستند اما مانند انسانها، آنها نیز میتوانند با مشکلات سادهتری در چشمهای خود مواجه شوند.
اپی فورا (Epiphora)، یا آبریزش چشم، میتواند به دلیل انسداد مجاری اشک رخ دهد. همچنین یک بیماری به نام کراتوکنژنکتیویت ورنال (VKC)، یا خشکی چشم، کمبود مزمن تولید اشک است که میتواند منجر به قرمزی چشم، التهاب قرنیه و در صورت عدم درمان، نابینایی شود.
آلرژیها، مشکلات پلک سوم و گیر کردن اشیاء در چشمها نیز میتوانند بر سلامت بینایی گربه شما تأثیر بگذارند.
جراحی چشم گربه
گربههایی که تحت هر نوع جراحی چشم قرار گرفتهاند، اگر پس از عمل به درستی از چشمهایشان مراقبت نشود، در معرض خطر بالای عفونت چشم قرار دارند. ترشحات جمع شده یا خراشیدن مداوم ناحیه تحریک شده میتواند منجر به عفونت باکتریایی یا آسیب چشمی شود.
چه آزمایشاتی برای تشخیص عفونت چشم گربه لازم است؟
وقتی به دامپزشک مراجعه میکنید، آنها نیاز به گرفتن شرح حال کامل، انجام معاینه فیزیکی دقیق و انجام آزمایشهای خاص چشم خواهند داشت. برخی از سوالاتی که دامپزشک ممکن است از شما بپرسد عبارتند از:
- آیا گربه شما بیرون میرود؟
- آیا گربه شما واکسن لوسمی گربه (FeLV) زده است؟
- آیا گربه شما با حیوانات دیگر دعوا میکند؟
- آیا گربه شما بیش از حد آب میخورد یا ادرار میکند؟
- آیا گربه جدیدی به خانه شما آوردهاید؟
- آیا سابقهای از پریتونیت عفونی گربه (FIP) یا مشکلات پزشکی در والدین یا خواهر و برادر گربه شما وجود دارد؟
آزمایش های چشم گربه
برای بررسی دقیقتر عفونت چشم گربه، دامپزشک ممکن است آزمایشهای مختلفی را تجویز کند. این آزمایشها شامل موارد زیر میشود:
- آزمایش شیرمر (STT): در این آزمایش، مقدار اشک تولید شده توسط چشم گربه اندازهگیری میشود تا عملکرد غدد اشکی بررسی شود.
- رنگآمیزی فلورسئین: با استفاده از یک رنگ خاص، خراشها یا زخمهای روی قرنیه چشم گربه مشخص میشوند.
- سیتولوژی قرنیه: در این آزمایش، نمونهای از سلولهای سطح قرنیه برداشته شده و زیر میکروسکوپ بررسی میشود تا هرگونه عفونت یا التهاب تشخیص داده شود.
- تونومتری یا اندازهگیری فشار داخل چشم: این آزمایش برای تشخیص بیماری گلوکوم انجام میشود که به افزایش فشار داخل چشم منجر میشود.
در برخی موارد، برای تشخیص دقیقتر علت بیماری چشم، ممکن است آزمایشهای دیگری نیز تجویز شود. این آزمایشها شامل:
- آزمایش خون: این آزمایش برای بررسی وجود عفونتهایی مانند لوسمی گربه (FeLV) یا پریتونیت عفونی گربه (FIP)، بیماریهای کلیوی، کبدی، تیروئیدی و سایر بیماریهای سیستمیک انجام میشود.
- آزمایش ادرار: این آزمایش برای تشخیص بیماری دیابت و سایر اختلالات کلیوی انجام میشود.
- اندازهگیری فشار خون: این آزمایش برای تشخیص فشار خون بالا انجام میشود که میتواند بر روی چشمها تأثیر بگذارد.
انجام این آزمایشها به دامپزشک کمک میکند تا علت اصلی بیماری چشم گربه را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز کند. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، شانس بهبودی کامل گربه را افزایش میدهد.
درمان رایج عفونت چشم در گربه ها چیست؟
درمان عفونت چشم گربه بسته به علت اصلی بیماری، متفاوت است. این درمانها میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- آنتیبیوتیکهای موضعی چشم
- داروهای ضد ویروسی خوراکی و موضعی
- داروهای مسکن
- آتروپین برای گشاد کردن مردمک چشم
- کلاهک یا کلاه ایمنی برای جلوگیری از آسیب بیشتر عفونت
- قطرههای استروئیدی
- انواع مختلف جراحی
برای تشخیص دقیق علت مشکل چشمی گربه و دریافت درمان مناسب، بهتر است به دامپزشک مراجعه کنید.
راه هایی برای محافظت از عفونت چشم گربه
راههای مختلفی برای سالم نگه داشتن چشمهای گربه شما وجود دارد! در اینجا ۶ روش برای مراقبت از سلامت بینایی گربه شما آورده شده است:
- چشمهای گربه خود را به طور منظم بررسی کنید. اگر متوجه هرگونه توده، تغییر رنگ، قرمزی، تورم، ابری شدن، اشکریزی بیش از حد یا ترشحات شدید، این میتواند نشانه عفونت باشد.
همچنین توجه داشته باشید که آیا گربه شما صورت خود را زیاد میخراشد یا میمالد. اگر متوجه این موضوع شدید، گربه خود را به دامپزشک ببرید.
- ویزیتهای دامپزشکی روتین را برای جلوگیری از هر گونه مشکلات چشمی قبل از جدی شدن آنها تنظیم کنید.
معاینات فیزیکی و آزمایش خون روتین میتواند به شما بینش در مورد نوع مراقبتی که گربه شما نیاز دارد، بدهد. اغلب مشکلات چشمی نشاندهنده یک مشکل پزشکی بزرگتر مانند بیماری مزمن کلیوی، دیابت قندی و پرکاری تیروئید است.
- گربههای جدید را در خانه برای ۱-۲ هفته قرنطینه کنید.
این کار تضمین میکند که عفونت دستگاه تنفسی فوقانی به گربههای اصلی خانه منتقل نشود. اگر گربهها را به یکدیگر معرفی میکنید، این کار را به آرامی انجام دهید و قبل از اتصال هر گونه گربه، ناخنهای همه را کوتاه کنید.
- تعاملات گربه خود با سایر حیوانات خانگی در خانه را نظارت کنید.
یک علت شایع مشکلات چشمی، آسیب به چشم توسط حیوان خانگی دیگر است. این میتواند ناشی از بازی دوستانه یا حتی یک دعوای جزئی باشد. اما در هر صورت نظارت بین حیوانات میتواند از عفونت چشم گربه شما جلوگیری کند.
- گربه خود را در داخل خانه نگه دارید تا از بروز مشکلات چشمی جلوگیری کنید.
اگرچه این مشکلات ناشی از حوادث آسیبزا، تحریککنندههای محیطی، تعامل با مواد شیمیایی سمی یا تماس با باکتریهای مضر باشد، فضای بیرون میتواند به راحتی منجر به آسیب به چشمهای گربه شما شود.
- ناخنهای گربه خود را به طور منظم کوتاه کنید تا احتمال خراشیدن تصادفی چشمهای خود یا چشمهای حیوان خانگی دیگری در خانه را کاهش دهید.
این مهم است زیرا پارگی پوست را که باکتریها میتوانند در آن تشکیل شوند و سپس چشم را به طور کلی تحریک کنند، به حداقل میرساند.
- جعبه بستر گربه، تختخوابها و سایر مکانهای معمول استفاده شده را تمیز نگه دارید تا از رشد بیش از حد باکتریها جلوگیری کنید.
اسپری تمیز کننده و دستمالهای پاک کننده از مواد کاملاً طبیعی استفاده میکنند که برای از بین بردن مواد آلی، لکهها و بو طراحی شدهاند.
فناوری بیو آنزیمی، همراه با پاککنندههای مبتنی بر گیاه، برای گربه شما بیخطر است. علاوه بر این جعبه بستر و فضای آنها را نسبت به همیشه تمیزتر نگه میدارد!
گل مژه چشم گربه چیست؟
گل مژه چشم گربه، که به عنوان هوردئولوم (hordeolum) نیز شناخته میشود، یک برآمدگی قرمز و دردناک در نزدیکی لبه پلک یا در قسمت داخلی پلک است. اغلب شبیه جوش یا دمل است و ممکن است حاوی چرک باشد.
گل مژه چشم گربه نتیجه عفونت حاد غدد چربی پلک است و زمانی رخ میدهد که این غدد مسدود شوند. ممکن است در نتیجه این عفونت، چشم احساس تحریک و خارش کند. علائم دیگر ممکن است شامل تورم، ناراحتی هنگام پلک زدن، حساسیت به نور و آبریزش چشم باشد.
تشخیص گل مژه و التهاب پلک گربه
اگر متوجه شدید که چشم گربه شما متورم شده، ترشح چرک میکند یا باعث میشود که گربه چشمان خود را بخاراند، به پلک نزدیکتر نگاه کنید. اگر التهاب پلک وجود داشته باشد، متوجه یک برآمدگی کوچک شبیه جوش یا جوش روی لبه یا قسمت داخلی پلک خواهید شد.
چگونه گربهها دچار شالازیون چشم میشوند؟
گربهها به دلایل مختلفی ممکن است دچار شالازیون (Chalazion) شوند. برخی از این دلایل عبارتند از: گرما، واکنشهای آلرژیک و حتی دیابت. در ادامه به بررسی دقیقتر علل بروز شالازیون در گربهها میپردازیم.
گرما و رطوبت
گرما و رطوبت هوا میتوانند محیط مناسبی برای رشد قارچها فراهم کنند. این قارچها میتوانند باعث عفونتهای قارچی در گربه شما شوند. اگر قارچها در محیط وجود داشته باشند، میتوانند از طریق بریدگی پوست، وارد بدن گربه شما شده و در نهایت باعث تشکیل شالازیون چشم شوند.
علائم مختلف آلرژی در گربهها
گربهها نیز مانند انسانها میتوانند به مواد مختلف آلرژی داشته باشند. گرده گل، گرد و غبار، دود، شامپو، کک، مواد شیمیایی و انگلهای دیگر میتوانند باعث واکنشهای آلرژیک در گربهها شوند.
اگر چشمان گربه شما به دلیل وجود مواد آلرژیزا در هوا یا به دلیل مشکل انگلی تحریک شود، میتواند منجر به خارش بیش از حد چشمهای آنها شود. پوست اطراف چشمهای آنها ممکن است ترک بخورد و باکتریها وارد چشم شوند، که این میتواند منجر به ایجاد شلازیون شود.
آسیب دیدگی چشم گربه و تشکیل جوش
هرگونه آسیب دیدگی چشم گربه میتواند منجر به تحریک و التهاب چشم و در نهایت تشکیل جوش شود. این آسیبها ممکن است ناشی از ضربات مستقیم به چشم، درگیری با گربههای دیگر یا هرگونه ضربه به ناحیه اطراف پلک باشد.
شکستگی پوست در این ناحیه، فرصتی را برای ورود باکتریها به داخل چشم فراهم میکند. این باکتریها میتوانند باعث عفونت شده و در نتیجه جوش در چشم گربه ایجاد شود.
دیابت و مستعد شدن به عفونتهای پلک چشم گربه
بیماری دیابت به دلیل تضعیف سیستم ایمنی بدن، افراد مبتلا را مستعد ابتلا به طیف گستردهای از عفونتها مینماید. یکی از عوارض شایع دیابت، افزایش حساسیت پلکها به عفونتها است که منجر به تشکیل کورک و التهاب در این ناحیه میشود.
این پدیده به دلیل کاهش توانایی بدن در مقابله با عوامل عفونتزا در افراد دیابتی رخ میدهد. شایان ذکر است که این عارضه نه تنها در انسان، بلکه در حیوانات خانگی مانند گربهها نیز مشاهده شده است.
اگر چرک چشم گربه درمان نشود چه اتفاقی میافتد؟
بسیاری از صاحبان گربه نگران این هستند که آیا عفونت چشم حیوان خانگیشان به خودی خود بهبود مییابد یا خیر. چرک چشم نوعی عفونت است که در بسیاری از موارد بدون درمان نیز بهبود مییابد.
با این حال گربهها عادت به خاراندن چشمهای خود دارند و این کار میتواند عفونت را تشدید کند. اگر چرک چشم درمان نشود، عفونت میتواند به کل چشم گسترش یابد. در صورت عدم درمان به موقع، عفونت چشم میتواند باعث کاهش بینایی یا حتی نابینایی کامل در چشم آلوده شود.
به منظور جلوگیری از عوارض جدیتر، توصیه میشود در صورت مشاهده هرگونه علائم عفونت چشم در گربه خود، مانند قرمزی، تورم، ترشح و یا خاراندن چشم، به دامپزشک مراجعه کنید. دامپزشک با تشخیص دقیق علت عفونت، درمان مناسب را تجویز خواهد کرد.
چگونه گل مژه چشم گربه را درمان کنیم؟
اگر متوجه شدید که گربه شما دچار گل مژه در چشم شده است، نگران نباشید. با انجام چند کار ساده میتوانید به او کمک کنید.
۱- تمیز نگه داشتن چشم
هر روز چند بار، با استفاده از یک پنبه نرم آغشته به محلول شستشوی چشم مخصوص حیوانات (که میتوانید از دامپزشک تهیه کنید)، اطراف چشم گربه را به آرامی تمیز کنید. دقت کنید که پنبه خیلی خیس نباشد و به چشم گربه فشار نیاورید.
۲- کمپرس گرم
یک پارچه نرم را در آب گرم (نه داغ) خیس کنید، کمی بچلانید و روی پلک بسته گربه بگذارید. این کار به کاهش التهاب و تسکین درد کمک میکند.
توجه داشته باشید که هرگز بدون مشورت با دامپزشک، از قطره چشم انسانی یا هر داروی دیگری برای چشم گربه استفاده نکنید. برخی از داروها ممکن است به چشم گربه آسیب برسانند. اگر گل مژه گربه شما بزرگتر شد، یا پس از چند روز بهتر نشد، حتما او را به دامپزشک ببرید.
حفظ سلامت چشم گربه
چشمهای گربهها خیلی حساس هستند و نیاز به مراقبت دارند. برای اینکه چشمهای گربه شما همیشه سالم و زیبا بماند، باید به آنها توجه ویژهای کنید.
اگر متوجه شدید که چشمهای گربهتان قرمز شده، آبریزش دارد یا چیزی عجیب در آنها دیده میشود، حتما به دامپزشک مراجعه کنید. با این کار، از بروز مشکلات جدیتر جلوگیری میکنید.
نظر شما چیست؟
تشخیص عفونت چشم گربه شامل مشاهده علائمی مانند: قرمزی، تورم، ترشح، پلک زدن بیش از حد یا مالیدن چشم با پنجه است. دامپزشک معمولاً معاینه کاملی از چشم انجام میدهد که ممکن است شامل آزمایشهای آسیب قرنیه، فشار داخل چشمی یا عفونتهایی مانند التهاب ملتحمه باشد.
ابزارهای تشخیصی مانند رنگآمیزی فلورسئین، کشت باکتری یا آزمایش تولید اشک نیز استفاده می شود. تشخیص و درمان زودهنگام برای جلوگیری از عوارض یا از دست دادن بینایی، تضمین راحتی و بهبود گربه بسیار مهم است.
اگر هر گونه علائم عفونت چشم در گربه تان مشاهده کردید، فورا برای تشخیص و درمان مناسب او را به دامپزشک ببرید.
آیا تجربه عفونت چشم گربه تان را داشته اید؟ چه راهکارهایی برای درمان عفونت چشم گربه گربه خود امتحان کردهاید؟ ما مشتاقیم نظرات و تجربیات شما را در این باره در بخش دیدگاه ها با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
۱- چه چیزی باعث عفونت چشم در گربهها میشود؟
عفونت چشم در گربهها میتواند ناشی از باکتریها، ویروسها (مانند ویروس هرپس گربه)، عفونتهای قارچی، آلرژیها یا تحریککنندههایی مانند گرد و غبار یا مواد شیمیایی باشد. گاهی اوقات، آسیب یا اجسام خارجی در چشم نیز میتواند منجر به عفونت شود.
۲- آیا میتوان عفونت چشم گربه را در خانه درمان کرد؟
در حالی که موارد خفیف عفونت چشم، ممکن است با درمانهای ساده خانگی (مانند تمیز کردن چشم با یک پارچه مرطوب) بهبود یابند اما با این حال بهتر است قبل از درمان در خانه با دامپزشک مشورت کنید.
برخی از عفونتها نیاز به داروهای تجویزی دارند و عفونتهای درمان نشده میتوانند منجر به شرایط جدیتر مانند زخمهای قرنیه یا کوری شوند.
۳- چه درمانهایی برای عفونت چشم گربه وجود دارد؟
درمان عفونت چشم، بستگی به علت عفونت دارد. عفونتهای باکتریایی معمولاً با قطرههای چشم یا پمادهای آنتیبیوتیکی درمان میشوند، در حالی که عفونتهای ویروسی ممکن است به داروهای ضد ویروسی نیاز داشته باشند.
اگر عفونت چشم باعث درد گربه شده باشد، دامپزشک ممکن است مسکن نیز تجویز کند.
۴- دامپزشکان چگونه عفونت چشم گربه را تشخیص میدهند؟
دامپزشکان معاینه فیزیکی انجام میدهند، چشمها را معاینه کرده و ممکن است از ابزارهای تشخیصی مانند رنگآمیزی فلورسئین برای بررسی زخمهای قرنیه استفاده کنند. آنها همچنین ممکن است نمونههایی از ترشحات را برای آزمایش باکتریها یا ویروسها بردارند.
۵- بهبود عفونت چشم گربه چقدر طول میکشد؟
اکثر عفونتهای چشم گربه طی چند روز درمان، شروع به بهبودی میکنند. با این حال بهبود کامل میتواند تا دو هفته طول بکشد، بسته به شدت عفونت و اینکه درمان چقدر زود شروع شود، بستگی دارد.
۶- آیا نژادهای خاصی از گربه، بیشتر مستعد عفونت چشم هستند؟
بله، برخی نژادها مانند پرشین و هیمالیا به دلیل ساختار صورت خود بیشتر مستعد عفونت چشم هستند. گربههایی با صورتهای مسطح (نژادهای بر اکیسفالیک) اغلب حفرههای چشمی کمعمقی دارند که میتواند باعث مشکلات مجرای اشکی شود و آنها را مستعدتر برای عفونتها کند.
گردونه شانس
شانس خود را امتحان کنید و برنده هدایای شگفت انگیز شوید! تنها کاری که باید انجام دهید این است که وارد لینک زیر شوید و گردونه را بچرخانید! کدهای تخفیف باورنکردنی در انتظار شماست ...