چگونه از بارداری گربه جلوگیری کنیم؟ راهکارها

آیا می دانستید که گربه ها از حدود ۴ ماهگی به بلوغ جنسی می رسند؟ این یعنی اگر گربه ماده شما تا آن زمان عقیم نشده باشد و آزادانه بیرون برود، احتمال زیادی وجود دارد که یک گربه نر عقیم نشده او را پیدا کند و خیلی زود باردار شود! شاید در ابتدا متوجه تغییرات نشوید، اما به زودی شکم او گردتر می شود و شما را شگفت زده خواهد کرد. اما این روند چگونه اتفاق می افتد و چه چیزهایی باید بدانید؟

در این مقاله از سیوان پت با ما همراه باشید تا به طور کامل در مورد جلوگیری از بارداری ناخواسته در گربه‌ ها صحبت کنیم.

اصول اولیه تولیدمثل گربه ها چیست؟

همان طور که اشاره کردیم، گربه ها از حدود ۴ ماهگی به بلوغ جنسی می رسند و از این سن می توانند جفت گیری کنند. به همین دلیل، توصیه می شود که گربه خود را در همین سن عقیم کنید تا از بارداری های ناخواسته جلوگیری شود.

تاثیر طول روز بر تولید مثل گربه ها

شواهدی وجود دارد که نشان می دهد زمان تولید مثل گربه ها تحت تأثیر افزایش طول روز قرار می گیرد. اما چرا؟ در طبیعت، آب و هوای بهتر معمولاً به معنای منابع غذایی بیشتر است. بنابراین وقتی گربه ای باردار شده و پس از ۹ هفته زایمان می کند، در دسترس بودن غذا برای مادر و بچه هایش بیشتر خواهد بود.

به همین دلیل، در نیمکره ی شمالی معمولاً بارداری و زایمان گربه ها از فوریه (بهمن-اسفند) افزایش می یابد و از اکتبر تا ژانویه (مهر تا دی) کاهش پیدا می کند. اما در نیمکره ی جنوبی این روند برعکس است. در حالی که گربه هایی که نزدیک خط استوا زندگی می کنند، احتمالاً در طول سال تغییرات زیادی در میزان تولیدمثل خود تجربه نمی کنند.

گربه های ماده در دوره هایی به نام فحلی (heat) وارد فاز تولید مثلی می شوند، اما این دوره یک بازه طولانی نیست و شامل چندین چرخه کوتاه است که هر دوره حدود ۱۴ روز طول می کشد. در این مدت، رفتار گربه شما کاملاً تغییر می کند. او ممکن است روی زمین غلت بزند، خود را به اطراف بمالد، ادرار کند و صدای بلندی با زیر و بم های متفاوت ایجاد کند که به آن calling می گویند. اگر قبلاً این رفتار را ندیده باشید، شاید فکر کنید که گربه تان درد دارد اما در واقع این رفتارها کاملاً طبیعی هستند و نشانه آمادگی او برای جفت گیری است.

چگونه از بارداری گربه جلوگیری کنیم؟ — عقیم سازی گربه

رفتار گربه های نر و ماده در زمان جفت گیری

گربه های نر عقیم نشده همیشه به دنبال گربه های ماده ی فحل می گردند و می توانند بوی او، صدایش و زبان بدنش را تشخیص دهند. حتی ممکن است چندین گربه نر به یک گربه ماده جذب شوند که این می تواند باعث درگیری بین آن ها شود.

اما گربه ماده تا زمانی که آماده نباشد، اجازه جفت گیری نمی دهد. وقتی که آماده شد، حالتی به نام لوردوز (lordosis) را نشان می دهد:

قسمت عقب بدنش را بالا می برد
سینه و جلوی بدنش را روی زمین قرار می دهد
دمش را به یک طرف حرکت می دهد

چگونه بارداری اتفاق می افتد؟ برخلاف بسیاری از حیوانات دیگر، تخمک گذاری در گربه ها به صورت خودکار انجام نمی شود. یعنی تخمک ها در لوله های فالوپ و رحم آماده بارور شدن نیستند، مگر اینکه گربه جفت گیری کند. برای اینکه تخمک آزاد شود، تحریک ناشی از جفت گیری ضروری است. به همین دلیل، گربه ماده ممکن است چندین بار جفت گیری کند و حتی ممکن است در یک دوره ۴ تا ۶ روزه با چندین گربه نر مختلف جفت گیری داشته باشد!

چگونه از بارداری گربه جلوگیری کنیم؟

گربه ها به عنوان حیوانات خانگی دوست داشتنی، توانایی تولیدمثل بالایی دارند. اگر از گربه ای نگهداری می کنید و قصد ندارید او باردار شود، روش های مختلفی برای پیشگیری از بارداری وجود دارد.

۱- چرخه تولید مثل گربه ها و اهمیت کنترل آن

چرخه تولیدمثل گربه ها با انسان تفاوت های زیادی دارد. گربه های ماده در طول سال، بسته به شرایط محیطی و تغییرات نور، بین ۱ تا ۳ بار وارد چرخه فحلی (چرخه گرما) می شوند. این چرخه، زمانی است که گربه آماده جفت گیری است و احتمال بارداری بالاست.

اولین چرخه فحلی بین ۵ تا ۱۲ ماهگی گربه های ماده رخ می دهد.
گربه ماده در هر دوره فحلی، در صورت جفت گیری، احتمال بالایی برای بارداری دارد.
دوره بارداری گربه معمولاً بین ۵۷ تا ۶۳ روز است و پس از زایمان، ظرف ۶ هفته دوباره وارد دوره فحلی می شود.
در شرایط مناسب، یک گربه ماده می تواند تا ۶ بار در سال زایمان کند و هر بار ۴ تا ۶ بچه گربه به دنیا بیاورد.

مشکلات بارداری های ناخواسته:

افزایش جمعیت بی رویه گربه ها و افزایش احتمال رها شدن بچه گربه های ناخواسته.
ابتلا به بیماری های مقاربتی مانند ویروس لوسمی گربه (FeLV) و ویروس نقص ایمنی گربه (FIV).
خطرات بارداری و زایمان برای گربه ماده، از جمله مشکلات تغذیه ای و افزایش استرس.

۲- روش های جلوگیری از بارداری گربه ها

راه های متعددی برای پیشگیری از بارداری گربه ها وجود دارد. برخی روش ها دائمی و برخی موقتی هستند.
عقیم سازی گربه (روش دائمی و توصیه شده)
عقیم سازی رایج ترین و مطمئن ترین روش برای جلوگیری از بارداری است. این روش شامل دو نوع جراحی است:

عقیم سازی گربه ماده (Ovariohysterectomy)

در این روش، رحم و تخمدان ها از بدن گربه خارج می شوند.
باعث می شود گربه دیگر وارد چرخه فحلی نشود و هیچ گاه باردار نشود.
علاوه بر جلوگیری از بارداری، خطر عفونت رحم (پیومتر) و سرطان پستان را کاهش می دهد.
بهترین زمان عقیم سازی قبل از اولین فحلی (حدود ۶ ماهگی) است، اما در هر سنی قابل انجام است.

عقیم سازی گربه نر (Neutering یا Castration)

در این روش، بیضه های گربه نر خارج می شوند.
مانع تولید اسپرم و رفتارهای جفت گیری (مانند علامت گذاری با ادرار و پرخاشگری) می شود.
این روش برای کنترل رفتارهای نامطلوب گربه های نر توصیه می شود.

مزایای عقیم سازی:

روش دائمی و قطعی جلوگیری از بارداری.
کاهش رفتارهای تهاجمی و فرار از خانه.
جلوگیری از بیماری های مقاربتی.
کاهش احتمال ابتلا به سرطان های دستگاه تناسلی.

معایب عقیم سازی:

یک عمل جراحی است و نیاز به بیهوشی دارد.
ممکن است منجر به افزایش وزن گربه شود، بنابراین باید رژیم غذایی کنترل شود.

دور نگه داشتن گربه ماده از گربه های نر (روش طبیعی و موقتی)

اگر گربه ماده شما عقیم نشده است، دور نگه داشتن او از گربه های نر در دوران فحلی می تواند از بارداری جلوگیری کند.

نشانه های فحلی در گربه ماده شامل:

بی قراری و میو میو کردن مداوم.
غلطیدن روی زمین و نشان دادن علاقه به جفت گیری.
افزایش تماس فیزیکی با انسان ها و اشیا.
تلاش برای فرار از خانه.

این روش طبیعی و بدون عوارض است. اما همیشه کارآمد نیست، زیرا گربه های ماده در دوران فحلی تلاش زیادی برای یافتن جفت خواهند کرد.

استفاده از داروهای پیشگیری از بارداری (روش موقتی)

داروهای پیشگیری از بارداری برای گربه ها در قالب قرص یا تزریق هورمونی وجود دارند.

این داروها توسط دامپزشک تجویز می شوند و معمولاً شامل پروژسترون یا ترکیبات مشابه هستند.
داروها می توانند چرخه فحلی را سرکوب کنند و از بارداری جلوگیری نمایند.

مزایای داروهای پیشگیری از بارداری:

یک گزینه موقت برای جلوگیری از بارداری بدون جراحی.
برای گربه هایی که قرار است در آینده جفت گیری کنند، مناسب است.

معایب داروهای ضدبارداری در گربه ها:

مشکلات هورمونی و دیابت.
افزایش خطر ابتلا به سرطان های دستگاه تناسلی و رحم.
احتمال بروز عفونت های رحمی (پیومتر).

این روش به دلیل خطرات بالا برای استفاده طولانی مدت توصیه نمی شود.

۳- روش های اورژانسی پس از جفت گیری

در صورتی که گربه ماده به طور ناخواسته جفت گیری کند، می توان از برخی روش های اورژانسی جلوگیری از بارداری استفاده کرد:

تزریق برخی هورمون های خاص (تحت نظر دامپزشک) که تخمک گذاری را سرکوب می کنند.
اما این روش خطرات جدی دارد و ممکن است باعث مشکلات هورمونی در آینده شود.

بهترین روش برای جلوگیری از بارداری گربه ها کدام است؟

هر روش جلوگیری از بارداری مزایا و معایب خاص خود را دارد. اما بهترین روش، عقیم سازی است زیرا:

یک راه حل دائمی و مؤثر برای جلوگیری از بارداری است.
احتمال ابتلا به بیماری های مرتبط با تولیدمثل را کاهش می دهد.
رفتارهای نامطلوب گربه ها (مانند میو میوهای زیاد، علامت گذاری با ادرار، فرار از خانه) را کاهش می دهد.

داروهای ضدبارداری ممکن است برای مدت کوتاهی مفید باشند اما عوارض جانبی جدی دارند و برای استفاده طولانی مدت توصیه نمی شوند. اگر تمایلی به عقیم سازی ندارید، دور نگه داشتن گربه ماده از گربه های نر در دوران فحلی، یک روش طبیعی اما چالش برانگیز است.

سوالات متداول

چگونه از بارداری گربه خود جلوگیری کنیم؟

Megestrol acetate به عنوان یک داروی ضدبارداری عمل می کند و مانع از فحل شدن و بارداری گربه های ماده می شود. این دارو برای مدت طولانی توسط دامپزشکان آمریکایی برای درمان مشکلات مختلف در گربه های نر و ماده تجویز شده است اما تا پیش از این، به طور گسترده در ایالات متحده به عنوان یک داروی ضدبارداری استفاده نشده بود.

چگونه می توانم از بارداری گربه ام جلوگیری کنم؟

برای جلوگیری از بارداری، می توانید گربه ماده خود را عقیم و گربه نر را نیز اخته کنید. اگر گربه ماده شما باردار شده باشد و هنوز در مراحل اولیه بارداری باشد، دامپزشک ممکن است همچنان بتواند او را عقیم کند.

چگونه به طور طبیعی از بارداری گربه خود جلوگیری کنم؟

جداسازی (قرنطینه کردن) این روش در واقع طبیعی ترین و ساده ترین راه برای جلوگیری از بارداری گربه است، اگر قصد ندارید او را عقیم کنید.
تزریق هورمون یا قرص های هورمونی – برخی داروهای هورمونی می توانند از فحل شدن و بارداری گربه جلوگیری کنند.
تراشه هورمونی – نوعی ایمپلنت که هورمون های خاصی را آزاد می کند تا از بارداری جلوگیری کند.
تراشه ملاتونین – این تراشه سطح هورمون های گربه را تغییر داده و به کاهش احتمال بارداری کمک می کند.

چگونه می توان از بچه دار شدن گربه جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از زایمان گربه ماده، او باید در حدود چهار ماهگی تحت یک عمل ساده به نام عقیم سازی (اسپِی کردن) قرار بگیرد. این عمل همچنین با نام های اخته کردن، عقیم کردن یا ثابت کردن شناخته می شود. وقتی گربه شما به سن چهار ماهگی می رسد، شروع به جلب توجه گربه های نر می کند که تمایل به جفت گیری با او خواهند داشت.

آیا می توان از جفت گیری گربه ها جلوگیری کرد؟

بهترین راه برای دور نگه داشتن گربه های نر، عقیم کردن گربه است. این کار از بارداری های ناخواسته جلوگیری می کند و باعث می شود گربه های نر دیگر علاقه زیادی به او نشان ندهند. همچنین عقیم سازی مزایای زیادی برای سلامتی گربه ها، چه نر و چه ماده، دارد.