قوانین و شرایط نگهداری سگ در آپارتمان چیست؟

آموزش نگهداری سگ در آپارتمان

نگهداری از سگ در آپارتمان مستلزم آموزش تربیت سگ به صورت دقیق و مداوم است. برخلاف تصور رایج، بسیاری از مشکلات رفتاری سگ ها نه از ذات حیوان، بلکه از ناآگاهی صاحبان آن ها ناشی می شود.

اولین گام در آموزش، عادت دادن سگ به فضای آپارتمان و نظم زندگی انسانی است. به عنوان مثال: آموزش دستشویی به سگ، فرمان پذیری، درک محدوده ممنوعه (مانند آشپزخانه یا اتاق مهمان) و پارس نکردن در ساعات نامناسب، از مهم ترین موضوعات اولیه تربیتی محسوب می شوند.

از سوی دیگر، بازی و تمرینات فکری نقش کلیدی در تخلیه انرژی و پیشگیری از رفتارهای مخرب دارند. سگ هایی که برای مدت طولانی در خانه تنها بمانند، در صورت عدم دریافت توجه کافی، ممکن است دچار اضطراب جدایی شوند و با پارس بی وقفه یا خرابکاری، نارضایتی خود را ابراز کنند.

بنابراین توصیه می شود:

• هر روز سگ را برای پیاده روی بیرون ببرید؛
• از اسباب بازی های پازلی و فکری برای سرگرم کردنش استفاده کنید؛
• آموزش های پایه ای (مانند نشستن، منتظر ماندن، آمدن هنگام صدا زدن) را از سنین پایین آغاز کنید.

آیا نگهداری سگ در آپارتمان قانونی است؟

با اینکه در قوانین ایران به صراحت ممنوعیتی برای نگهداری سگ در فضای خصوصی یک واحد آپارتمانی وجود ندارد اما این مسئله فقط به متن قانون محدود نمی شود؛ بلکه تلاقی میان حقوق فردی و جمعی، آن را به موضوعی پیچیده و چندلایه تبدیل کرده است.

طبق ماده ۳ آیین نامه اجرایی قانون تملک آپارتمان ها، مالکان و ساکنان حق استفاده از بخش های مشاع مانند راهرو، راه پله، پشت بام، پارکینگ و حیاط مشترک را دارند اما این استفاده نباید موجب سلب آسایش سایرین شود.

در همین ماده، صراحتاً آمده است که نگهداری حیوانات در مشاعات ممنوع است حتی اگر حیوان تحت کنترل صاحبش باشد. بنابراین اگر فردی سگ خود را در راهرو یا لابی ساختمان نگه دارد یا حتی به طور مستمر از آن فضاها عبور دهد، این موضوع می تواند مستند به قانون باشد و همسایه ها حق اعتراض دارند.

اما در فضای خصوصی موضوع متفاوت است. هیچ متن قانونی مشخصی وجود ندارد که نگهداری سگ در واحد مسکونی را ممنوع اعلام کند. اما این بدان معنا نیست که فرد می تواند آزادانه بدون درنظر گرفتن آسایش دیگران حیوان خانگی نگه دارد.

اصل ۴۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصریح دارد: هیچ کس نمی تواند اعمال حق خویش را وسیله اضرار به غیر یا تجاوز به منافع عمومی قرار دهد.

این اصل مبنای بسیاری از دعاوی حقوقی در مورد نگهداری حیوانات خانگی در آپارتمان شده است. اگر صدای پارس مکرر سگ، بوی نامطبوع یا آلودگی محیط زیست ساختمان موجب سلب آسایش دیگران شود، همسایه ها می توانند با استناد به این اصل، شکایت رسمی تنظیم کرده و حتی خواهان صدور حکم قضایی برای منع نگهداری حیوان در واحد مسکونی شوند.

در چند مورد بررسی شده توسط وکلا، دادگاه ها با استناد به همین اصل، صاحبان سگ ها را موظف به رعایت مقررات بهداشتی و جلوگیری از ایجاد مزاحمت کرده اند. بنابراین حتی در فضای اختصاصی نیز حق نگهداری حیوان، مطلق و بدون محدودیت نیست.

در سال های اخیر، طرح هایی مانند صیانت از حقوق عامه در برابر حیوانات مضر و خطرناک در مجلس شورای اسلامی مورد بررسی قرار گرفته اند. طبق بررسی انجام شده، این طرح در صورت تصویب نهایی می تواند نگهداری برخی حیوانات خانگی از جمله سگ را منوط به مجوز، شرایط خاص و ثبت در سامانه های نظارتی کند.

با اینکه تا لحظه نگارش این مطلب، این طرح ها تصویب نشده اند اما بررسی آنها نشان می دهد که موضوع در حال حاضر در دستور کار نهادهای قانون گذار قرار دارد.

به گزارش Middle East Eye، سیاست های عمومی در ایران به سمت کنترل بیشتر نگهداری حیوانات در فضای شهری حرکت می کنند و بخش هایی از جامعه و قانون گذاران این موضوع را از منظر نظم عمومی و بهداشت شهری بررسی می کنند.

انتخاب سگ مناسب برای آپارتمان

زندگی در آپارتمان، به دلیل محدودیت فضا، عدم دسترسی دائمی به حیاط یا محیط باز و حضور همسایگان در نزدیکی، شرایطی خاص را می طلبد که هر سگی با آن سازگار نیست. برای انتخاب سگ مناسب، باید به چند معیار اساسی توجه کرد:

۱- اندازه بدن و ابعاد فیزیکی

در محیط های کوچک آپارتمانی، سگ هایی با جثه کوچک تا متوسط، تحرک بهتر و رفتار قابل کنترل تری دارند. نژادهایی مانند شیتزو، پامرانین، تریر یورکشایر، پاگ و فرنچ بولداگ به دلیل اندازه جمع وجور، نه تنها فضای کمتری اشغال می کنند، بلکه در هنگام رفت وآمد در راهروها، آسانسور یا فضای داخل خانه، مدیریت راحت تری دارند.

۲- میزان انرژی و نیاز به تحرک روزانه

هرچند اندازه مهم است، اما سطح انرژی سگ نقش تعیین کننده تری دارد. برخی سگ های کوچک مثل جک راسل تریر با وجود جثه کوچک، انرژی بالایی دارند و در آپارتمان ممکن است دچار استرس یا ناهنجاری رفتاری شوند.

در مقابل، نژادهایی با سطح انرژی پایین یا متوسط مانند کاولیر کینگ چارلز اسپانیل، بولداگ انگلیسی یا چیهواهوا برای آپارتمان بسیار مناسب ترند. این سگ ها با چند پیاده روی کوتاه در روز به خوبی تخلیه انرژی می شوند.

۳- میزان سر و صدا و پارس کردن

یکی از چالش های اصلی در زندگی آپارتمانی، ایجاد مزاحمت برای همسایگان است. نژادهایی که زیاد پارس می کنند – به ویژه هنگام شنیدن صداهای راه پله، زنگ در یا افراد ناآشنا – معمولاً گزینه خوبی برای آپارتمان نیستند. سگ هایی با خلق وخوی آرام، سازگار و حساسیت کمتر به صداها، مانند باست هاند، بوستون تریر یا هاوانیز انتخاب های بهتری هستند.

۴- سن و مرحله زندگی سگ

سگ های جوان و توله ها معمولاً پرانرژی تر و نیازمند آموزش، بازی و تحرک بیشتری هستند. در مقابل، سگ های مسن تر اغلب آرام تر، کم تحرک تر و کمتر مستعد رفتارهای پرخاشگرانه یا خرابکاری هستند. از این رو، برای افرادی که به دنبال سگی بی دردسرتر در محیط آپارتمانی هستند، انتخاب یک سگ میان سال یا سالخورده ممکن است گزینه هوشمندانه تری باشد.

تأمین نیازهای سگ در آپارتمان

سگ ها موجوداتی اجتماعی، باهوش و پرتحرکند که برای داشتن یک زندگی سالم و باکیفیت، به مجموعه ای از نیازهای جسمی، روانی و رفتاری پاسخ یافته نیاز دارند. نگهداری سگ در آپارتمان، با وجود محدودیت فضا، کاملاً امکان پذیر است؛ به شرط آنکه این نیازها به درستی و به طور مستمر تأمین شوند:

نیاز به تحرک و تخلیه انرژی: حتی کوچک ترین نژادهای سگ نیز نیازمند فعالیت بدنی منظم اند. پیاده روی روزانه، بازی با توپ یا طناب و آموزش های تعاملی در فضای داخلی خانه کمک می کند انرژی سگ تخلیه شده و دچار بی قراری، اضطراب یا پرخاشگری نشود.

سرگرمی های درون آپارتمانی: استفاده از اسباب بازی های فکری، پازل های غذایی، استخوان های جویدنی و بازی های بویایی باعث فعال شدن ذهن سگ و کاهش بی حوصلگی اش می شود.

همچنین می توانید غذا را در نقاط مختلف خانه پنهان کنید تا سگ با گشتن به دنبال آن، هم سرگرم شود و هم خسته.

رژیم غذایی متعادل و برنامه ریزی شده: تأمین غذای باکیفیت، در وعده های منظم و متناسب با سن، وزن، سطح فعالیت و وضعیت جسمی سگ از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین باید اطمینان حاصل کرد که آب تمیز همیشه در دسترس باشد.

توجه به بهداشت و سلامت: واکسیناسیون منظم، چکاپ دامپزشکی دوره ای، رسیدگی به دندان ها و پنجه ها و نظافت بدن از موارد ضروری است. سگ های آپارتمانی به دلیل تماس بیشتر با انسان، باید تمیز، واکسینه و کنترل شده نگهداری شوند.

امن سازی محیط خانه: لوازم خطرناک مثل مواد شوینده، حشره کش، سیم برق لخت یا اجسام کوچک بلعیدنی باید از دسترس سگ دور باشند. فضای زندگی باید عاری از عوامل مسموم کننده و خطرآفرین باشد.

تنهایی و نیاز عاطفی: سگ ها به حضور و محبت صاحب خود نیاز دارند. اگر برای ساعت های طولانی تنها می مانند، باید برای آن ها جایگزین هایی چون پانسیون ساعتی، همراهی سگ دیگر یا اسباب بازی های فکری در نظر گرفته شود.

نکات مهمی که باید در نگهداری سگ در آپارتمان بدانید!

نگهداری سگ در یک فضای محدود، نیازمند رعایت مجموعه ای از اصول رفتاری، قانونی و اخلاقی است تا زندگی برای سگ، صاحب و همسایه ها رضایت بخش باشد:

انتخاب نژاد مناسب: نژادهای کم تحرک تر، کم سر و صداتر و کوچک تر برای فضای آپارتمان مناسب تر هستند. برای مثال، شیتزو، پامرانین، بولداگ فرانسوی یا پاگ نسبت به ژرمن شپرد یا هاسکی سازگاری بهتری با آپارتمان دارند.

تربیت و آموزش اولیه: آموزش فرمان های پایه مانند بیا، بشین، نه، همراه با آموزش محل دستشویی و عدم پارس بی مورد ضروری است. عدم تربیت مناسب باعث زوزه کشیدن، خرابی وسایل و مزاحمت همسایگان خواهد شد.

مشورت با مدیر و همسایگان: پیش از ورود سگ به آپارتمان، بهتر است با مدیر ساختمان و ساکنان هماهنگی صورت گیرد. برخی مجتمع ها اجازه نگهداری حیوان خانگی نمی دهند و بی اطلاعی می تواند باعث واگذاری اجباری حیوان شود.

رعایت مقررات قانونی: طبق ماده ۳ آیین نامه تملک آپارتمان ها، نگهداری حیوانات در بخش های مشاع (راهرو، پشت بام، پارکینگ و…) ممنوع است. همچنین اگر نگهداری سگ موجب آزار همسایگان شود، امکان شکایت قانونی وجود دارد.

پیشگیری از بروز سروصدا و بوی نامطبوع: تربیت سگ برای پارس نکردن، جمع آوری منظم فضولات و تهویه مناسب محیط از نکاتی است که مانع اعتراض ساکنان و حفظ بهداشت عمومی می شود.

امنیت ورود و خروج: سگ باید همیشه با قلاده خارج شود. استفاده از قلاده و در صورت لزوم پوزه بند، حتی برای سگ های آرام نیز الزامی است تا از بروز حادثه جلوگیری شود

سوالات متداول

آیا پارس کردن سگ در آپارتمان قابل پیگرد است؟

بله، اگر صدای سگ به صورت مداوم و آزاردهنده باشد، همسایه ها می توانند شکایت کنند و بر اساس اصل ۴۰ قانون اساسی، پیگرد قانونی ممکن است.

آیا هیئت مدیره ساختمان می تواند نگهداری سگ را ممنوع کند؟

هیئت مدیره نمی تواند قانون وضع کند اما در قالب آیین نامه داخلی ساختمان می تواند محدودیت هایی ایجاد کند، مشروط به اینکه این مقررات با قوانین کشور در تضاد نباشد.

بنظرتان نگهداری سگ در آپارتمان های کوچک باعث افسردگی یا استرس او می شود؟

بله، اگر نیازهای جسمی و روانی سگ مانند پیاده روی، بازی و تعامل اجتماعی تأمین نشود، ممکن است دچار اضطراب، افسردگی یا رفتارهای مخرب شود.

چه نژادهایی برای زندگی در آپارتمان مناسب تر هستند؟

نژادهایی با جثه کوچک تر، سطح انرژی پایین تر و رفتار آرام تر مانند شیتزو، پاگ، بولداگ فرانسوی یا کاوالیر کینگ چارلز اسپانیل معمولاً انتخاب بهتری برای آپارتمان هستند.

چگونه می توان مانع پارس کردن بی مورد سگ در خانه شد؟

با آموزش صحیح از طریق پاداش دهی، کاهش محرک های محیطی (مثل صداهای ناگهانی)، استفاده از وسایل آرام بخش و گاهی مشاوره با مربی حرفه ای می توان پارس کردن غیرضروری را کاهش داد.

آیا سگ به فضای باز مثل حیاط نیاز دارد؟

نه لزوماً. در صورتی که سگ روزانه به پیاده روی برده شود و فعالیت ذهنی و جسمی کافی داشته باشد، نبود حیاط مشکل ساز نخواهد بود.

چه اقداماتی باید برای ایمنی سگ در محیط خانه انجام داد؟

دور نگه داشتن مواد شیمیایی، بستن درهای خطرناک، جمع آوری اشیای بلعیدنی، پوشاندن سیم های برق و استفاده از دروازه های محافظ از جمله اقدامات مهم ایمنی هستند.

سگ چند ساعت می تواند در خانه تنها بماند؟

به طور متوسط ۴ تا ۶ ساعت برای سگ بالغ قابل تحمل است اما بیش از آن می تواند باعث اضطراب جدایی شود، مگر اینکه سگ آموزش دیده و سرگرم باشد.

همسایه ها می توانند به خاطر نگهداری سگ شکایت کنند؟

بله، اگر نگهداری سگ باعث آلودگی صوتی، بوی نامطبوع یا تجاوز به فضاهای مشاع شود، همسایگان طبق قانون می توانند شکایت رسمی تنظیم کنند.

برای تخلیه انرژی سگ در آپارتمان چه بازی هایی مفید هستند؟

بازی هایی مانند پنهان کردن غذا، پازل های فکری، بازی های کششی با طناب، آموزش های تعاملی و تمرین های بویایی می توانند کمک کننده باشند.

برای نگهداری سگ در آپارتمان باید از مدیر ساختمان اجازه گرفت؟

بهتر است برای جلوگیری از درگیری های احتمالی و احترام به قوانین ساختمان، پیش از آوردن سگ با مدیر و سایر ساکنین مشورت شود.